Dinsel kitaplarda, çeşitli mitolojilerde, kültürlerde sözü edildiğine göre Ye'cûc ve Me'cûc denilen bir topluluk varmış. Bu topluluk cücelerden, şeytanlardan, falan oluşmuşmuş. Duy da inanma, ama kimi düşünürler bunların nüfusunun yoğun olduğunu, toplumun diğer fertleri ve diğer toplumlar üzerinde ciddi anlamda korku saldıklarını anlatırlarmış.
ENBİYA SURESİ
İslam Peygamberinin bazı hadislerinde Ye'cûc ve Me'cûc, kıyamet alametlerinden biri olarak geçmekteymiş. Bu kavmin çıkışı, Mehdi'nin vücut buluşundan ve İsa Mesih'in sahte Mesih Deccal'i öldürmesinden sonra gerçekleşecekmiş. Ye'cûc ve Me'cûc, Allah'ın kendilerine musallat edeceği bir belâ ile “helak” edilecekmiş. Enbiya Suresi 96.-97. ayetlerde Ye'cûc ve Me'cûc 'ün ortaya çıkışı: ”… Nihayet Ye'cûc ve Me'cûc’ün sedleri açılıp her tepeden dünyaya akın etmeye başladılar. Eyvah, bizlere! Biz tam bir gaflet içinde idik, daha doğrusu kendimize zulmettik” diye dillendirilmekteymiş.
DEFNE HALMAN SÖYLEMİŞTİ
Bu yılki Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri Töreni'nde “Yılın En İyi Kadın Sanatçısı” ödülünü vermek üzere sahneye davet edilen başarılı oyuncu Defne Halman, Rumelihisarı'nda yıllar önce yıkılan ve yeniden inşa edilecek mescidin yapımına izin verilmemesi çağrısı yaptığında irkildik. İrkildik irkilmesine, hatta Halman'ın "yaptırmayalım" çağrısına alkışlarla destek de verdik, yanı sıra Sultan Erdoğan’ın: “Siz kimin bağından kimi kovuyorsunuz” diye kükremesinden de ürkmedik, ama eyleme de geçmedik.
Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul’un fethi öncesinde yaptırılan, bugün müze ve açık hava tiyatrosu olarak kullanılan Rumelihisarı’nın hasarlı bölümlerinin restorasyonu kapsamında mescit yapıldığını, bir anlamda Ye'cûc ve Me'cûc’ün sedlerinin açılıp şeriat sath-ı mailinde sıranın Rumelihisarı’na geldiğini fark etmedik. İstanbul 3 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 7 Ekim 2009’da tarihi mescidin minaresinin, duvar ve sarnıç kalıntılarının mevcut durumları ile muhafaza edilmesine karar verdiğini, mescidin 1. Grup Kültür Varlığı olarak tescil edildiğini bilmezden geldik.
KÜLTÜR-SANAT ALANI YOK EDİLDİ
Defne Halman sahnede isyan çığlığı atarken, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) hisardaki yıkık mescidin ihyası için Ye'cûc ve Me'cûc ile işbirliğini çoktaaan başlatmıştı. Bakımsızlık nedeniyle burç ve surları ziyarete kapatılan tarihi yapıda önceliğin mescit yapımına verilmesi işini Ye'cûc ve Me'cûc üstlendi. Bilim adamları rekonstrüksiyonun yeterli bilgi belgenin bulunması durumunda geçerli olabilecek bir koruma yöntemi olduğunu söylediler, yeniden inşa edilmesi düşünülen yapının özgün durumunu ortaya koyan plan, proje, fotoğraf gibi görsellerin var olması durumunda kabul olabileceğini ifade ettiler; özgün çevresel bağlamını kaybetmiş bir eserin yeniden inşasının anlamsızlığını dile getirdiler, ama gel gör ki kimseye dinletemediler.
Bilenler, bilmeyen görgüsüzlere Fatih dönemi yanında gıpçıl bir 21. yüzyıl eseri inşa etmenin sakilliğini anlatamadı; Ye'cûc ve Me'cûc politik yatırımını tamamladı; kamusal bir sanat alanının daha yok edilmesi başarıldı; mahallesi ve cemaati olmayan bir yere mescit yapıldı. 50 yılı aşkın süredir sanatsal etkinlikler için kullanılan, 50 yılı aşkın süredir konser ve sanatsal etkinliklerle yücelen mekân yok sayıldı.
GÖRGÜSÜZLERİN TARİH BİLGİSİ
Siyasi erkin sapık ve sapkın kültür-sanat anlayışı korumasında ve görgüsüzlerin kısır tarihsel bilgi birikimleri çerçevesinde yapılanan mescit, estetikten yoksunluğun simgesi olarak Rumelihisarı’nın o heybetli surları içinde, hisarın tam göbeğine konduruldu. Nasıl son dönemde Ye'cûc ve Me'cûc’lardan oluşan yandaş yerel yönetimler yıkılmış, yanmış ya da harap duruma gelmiş türbe, cami ve medreseleri baştan yaparak tarihe “göstermelik” korumacı olarak yaklaştıysa yeni mescit de tarihi değeri olan bir varlığı korumanın değil, gerici zihniyetin simgesi oldu.
Tarih bilinci bir kez daha yıpratıldı, görsel bütünlük bozuldu.
SORULAR… SORULAR…
Şimdi enine boyuna araştırmak gerekmekte…
15. ve 18. yüzyıllar arasında varlığını sürdürmüş olan ve günümüze sadece minare gövdesi kalmış Boğazkesen Mescidi’nin yeniden inşa ederek alandaki fiziksel bütünlüğü bozma fikri acaba kimden kaynaklandı.
Şimdiki Rumelihisarı Açıkhava Tiyatrosu’nun sahnesine konuşlandırılan ve 1.5 milyon liraya mal olan Boğazkesen Mescidi’nin restitüsyon projesinin olmaması bir skandalsa, meslek kuruluşlarının neden gıkı çıkmadı.
Bakanlar Kurulu’nun 8 Temmuz 2013 tarihli 2013/5118 No’lu kararı ile “riskli alan” ilan edilen Rumelihisarı’nda yeniden inşa edilen mescit, neye göre ve nasıl yapıldı, yapılandırıldı.
Biletle, yani belirli bir ücret ödenerek girilen Açıkhava Müzesi’nin içinde yapılan mescidin kullanıcı kitlesinin acaba kimler olacağı varsayıldı.
Dahası, alenen soruyorum: 1700’lerde yıkılan camiyi halife padişahlar yaptırmamış da, bu “kutsal(!)” görev 2015 yılında Ye'cûc ve Me'cûc’a düşmüşse, Ye'cûc ve Me'cûc yakın vadede acaba daha başka hangi kültür-sanat kurumunun yok edilmesini planladı.
Şimdi merakım şu:
Yahu bu başıbozuk gidişe, şeriat yandaşı bu Ye'cûc ve Me'cûc cücelerinin akınına bir “dur” diyen çıkmayacak mı?
Ya da sizce ne yapmalı?