TC. Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü, İki ay Bodrum Kalesi'nde sürecek “Bodrum Müzik Akşamları”nı başladıktan sonra tam 9 gün halktan gizleme başarısını nasıl gösterdi?
Şu son bir ayda olup biteni düşünürken, bir anım canlanıverdi.
Yıl 2001...Kültür ve Turizm Bakanlığı, dönemin müsteşar yardımcısı H. Hüseyin Akbulut'un öneri ve çalışmaları doğrultusunda “Devlet Müzik ve Sahne Sanatları Kurumlarının Düzenlenmesinde Çağdaş Modeller” başlıklı bir uluslararası sempozyum düzenlemişti. Bildirilerimizi hayli önce istemişlerdi. Ankara Palas'taki sempozyumda açılış oturumunu dönemin müsteşarı Fikret Üçcan yönetiyordu. Beni de, herhalde gazeteci-yazar kimliğim ve objektif bakışım nedeniyle bu açılış oturumuna yerleştirmişlerdi. Sol blokun ön sırasında dönemin Kültür Bakanı İstemihan Talay ile hangi iktidar gelirse gelsin koltuğu koruma “başarısını” gösteren tam 29 bakan, 6ı cumhurbaşkanı ile çalışmış Güzel Sanatlar Genel Müdürü Mehmet Özel (1932-2017) oturuyordu. Talay konuşmaları her zamanki gibi renk vermeden izliyordu. Ne zaman ki, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'nün iş hacmi bakımından plastik sanatlar alanında etkinlikleriyle yeterince dolu olduğunu, 6 devlet senfoni orkestrasının Bakanlık çatısı altında yeni kurulacak bir Orkestralar Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak çalışmasının işleri hızlandırıp kolaylaştıracağını söyledim, Mehmet Özel kolunu sallayarak ayağa kalkıp salonu terk etti!
Aradan geçmiş 18 yıl…
Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'nün iş hacmi, Orkestralar değil ama bağlı toplulukları sayısal olarak daha da artmış durumda. Şimdi anlatacağım 2019 yılının Haziranında yaşadığımız olay, GSGM'nün nasıl çalıştığının (ya da çalışamadığının) göstergesi.
Efendim, GSGM, bu sene iyice moda olan Bodrum Kalesi'nde Haziran ve Temmuz aylarında “Bodrum Müzik Akşamları” düzenlemeye karar vermiş. İçinde hem Batı, hem geleneksel müzik ve tiyatro bulunan bir program hazırlanmış. Kendi bünyesindeki topluluklarla bazı özel toplulukları da programa koymuş. Güzel...Peki nerede bu program?
Öncelikle Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü resmî web sitesinde yer alması gerekir değil mi? Siteyi defalarca kontrol ettim, sitede tek satır yok! (Son kontrol: 16 Haziran 2019 http://www.guzelsanatlar.gov.tr/) Bakanlıktan veya genel müdürlükten basına yapılmış bir açıklama var mı? O da yok!
Sitede duyurular eskide kalmış, etkinlik takviminde sadece 15 Haziran'da Konya'da Sema Mukabelesi görünüyor. Oysa, GSGM'nin bu “özenle gizlediği” organizasyonda aynı akşam, organizatörlüğünü Numan Pekdemir'in yaptığı Bodrum Oda Orkestrası'nın Şef Gürer Aykal yönetiminde çellist Çağ Erçağ'ın solist olarak katıldığı konseri varmış. Pekdemir yaptırdığı afişi tanıtım amaçlı göndermese Bodrum dışında kimsenin haberi olmayacak!
İlk konser, yâni açılış 10 Haziran'da darbukacı Burhan Öcal solistliğinde Tolga Taviş şefliğinde, ikinci konser 12 Haziran'da ünlü Rus-Amerikan kemancı Alexandre Markov solistliğinde Yunan Nikos Haliassas şefliğinde İzmirDSO tarafından verilecekti. Bodrum'dan bir arkadaş, iki tane afiş fotoğrafı göndermese, programdan hiç haberimiz olmayacak! Aldı mı beni bir merak? Acaba ilk iki konser yapıldı mı, yapılmadı mı? Haydi, sarılırsın telefona, soruşturursun. Neyse ki yapılmış konserler.
Peki açılış konserinde, bir yetkili var mıymış, bir açılış seremonisi yapılmış mı? Hayır! Peki, ikinci konserde? Genel Müdür tanburî Murat Salim Tokaç gelmiş, konseri dinlemekle yetinmiş. 15 Haziran geceki konsere GSGM Yardımcısı Türk Sanat Müziği okuyucusu Necmettin Akben'in geldiğini, paylaşılan bir fotoğrafta görerek anladık.
Bodrumdan gelen iki afişin biri İngilizceydi, diğeri Türkçe.. İnceledim. İngilizce olanda hem Haziran, hem Temmuz konserlerinin altında büyük puntolarla Bodrum Castlle, 9 pm yazılıydı. Yani konser ve gösterilerin tamamı Kale'de saat 21.00'de başlayacaktı. Türkçe olan afişi incelerken 2 Temmuz'da İdil Biret'in resminin altında konseri açık hava tiyatrosunda vereceğinin yazılı olduğunu gördüm! Haydi, gene araştır, soruştur ve doğrusunu öğrenmeye çalış! Hangi afiş doğru? Öğrendik ki, sadece 2 Temmuzda İdil Biret'in İZDSO eşliğindeki konseri açık hava (antik) tiyatrosundaymış. Neyse ki, esas konser afişine doğrusu yazılmış...
Bu afişteki tanımlamalardan biri hayli ilgimi çekti:
“Türk müziğinin seçkin eserlerinin dünyada pek az kişiye bahşedilen yeteneği ile alanında ülkemizin yetiştirdiği en değerli virtüoz Murat Salim TOKAÇ solistliğinde, klasik batı müziğini seçkin bir icra tarzıyla ortaya koyan Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası tarafından Dünyaca Ünlü Şef Orhan Şallıel'in yönetimi ve düzenlemeleri ile yeniden yorumlanacağı bu muhteşem konseri dinleme şansı, çok özel müzikseverleri bekliyor.”
Konserin başlığı “Senfoni ile Saz Eserleri”, solist de bu Bodrum Müzik Akşamları'nın düzenleyicisi olarak görünen kurumun başı, Güzel Sanatlar Genel Müdürü… Bu tek cümledeki büyük-küçük harfler kim yazdıysa ona ait. Doğrusu kim kaleme aldı çok merak ettim! Ben kendisini dinledim, güzel çalıyor tanburu ama “en değerli virtüoz”, yani “tek” olup olmadığından emin değilim! Çünkü bu değerlendirmenin eski tabirle “mefhum-u muhalif”i öteki tanburîlerin değersiz olduğunu îma ediyor!
***
Arada bir Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'nün sitesini kontrol ettim, ve sonunda gördüm ki, 19 Haziran günü, yani organizasyon başladıktan, ilk konser verildikten tam 9 gün sonra, bir afiş yerleştirme başarısını göstermişler. Program ve biletler www.sanatcepte.com sitemizde deniliyor. Sonu “gov” olmadığına göre özel bir site diye nitelendirilebilir. Yani TC. Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü sitesine gideceksiniz, “sanatcepte sitemiz yayında” duyurusunu tıklayacaksınız ve programa ulaşacaksınız.
Bodrum'da afiş asılıyormuş neyse ki… Ama Bodrum dışında yaşayanların ve klasik müzik camiasının bu etkinliklerden, başlamadan makul bir süre önce haberdar olma hakkı yok mu? Demek ki yokmuş!
Bayram tatillerinde Bodrum'daki tüm otellerin dolu olduğunu tahminden bile âciz GSGM'nün, programını zor kesinleştirdiği, resmen açıklamaktan tam 9 gün imtina ettiği Bodrum Müzik Akşamları'nın sanat yönetmeni kimdir, programı kim yapmıştır, orkestraların taleplerine “bütçe yok”, eksik üyelerine “kadro yok” denilirken bütçe nereden bulunmuştur, doğrudan mı harcanmaktadır, yoksa bir organizatör üzerinden mi?
Daha çook sorular geliyor insanın aklına...
***
Evet, üzerinden 18 yıl geçmiş. Sempozyumun kırmızı kapaklı tuğla gibi kitabı Bakanlıkça yayımlanalı da 17 yıl olmuş. Başta 8 ülkeden Avrupa sanat kurumları yönetmenleri olmak üzere katılanlarca ortaya konulan görüşlerden, yararlanmaya teşebbüs eden oldu mu? Bugünün yöneticilerinden de haberdar olan var mı acaba?
ŞEFİK KAHRAMANKAPTAN
21 Haziran 2019, Kaş