Ayvalık ‘da Fazıl Say Rüzgarı mı, Rüzgarda Fazıl Say mı?
Fazıl Say 31 Temmuz 2014’de Bodrum D-Marin’de dünya “ ilksunumu”nu yaptığı sahne oratoryosu “HERMİAS – Yunus Sırtındaki Çocuk , Op.53” ile 26 Ağustos (Büyük Taarruz) gecesi bu kez Ayvalık Amfitiyatro’daydı.
Gece, alışılmış siyahlı Fazıl ile kırmızılar içindeki Serenad Bağcan’ın tam 21.00’de sahneye gelmeleriyle başladı. İkili Say’ın program akışına ilişkin kısa bilgilendirmesinin ardından, her parça başında o parçayla ilgili açıklamalarıyla birlikte, önce Metin Altıok’un “Düşerim”(Gölünüze taş düşerim / Gözünüze yaş düşerim)’ini seslendirdi. Cemal Süreya’nın “Dört Mevsim”i ile “Bu bizimki”(…aşk bu)’si ardı ardına geldi.
Bağcan’ın insanı çepçevre kuşatıp ürperten o eşsiz sesine el-kol hareketleri ve mimikleriyle kattığı boyutlar, Say’ın “yakını” Ömer Hayyam’ın “Akılla bir konuşmam oldu dün gece”sinin, “kurt/köpek/çakal makal” ve “yüreksizler/kafasızlar/soysuzlar” dizelerinde zirveye ulaştı.
Fazıl Say, İstanbul Şehir Tiyatroları’ndan henüz “atılmış” Levent Üzümcü’yü amfideki yerinden selamlayarak, kendi son yazısında yazdığı üzere üzülmemesini, daha iyi olacağını, bu günlerin mutlaka geçeceğini vurguladı. Can Yücel’in “Sardunya’ya Ağıt”ını onun için çalacağını söyledi. Nazım Hikmet’ten “Memleketim”, Turgut Uyar’dan “Göğe Bakma Durağı” ve 500 yıl gerilerden Muhyiddin Abdal’dan gelen “İnsan İnsan” programın ilk bölümünün son parçalarıydı.
Say’ın söylediğine göre, Nazım Hikmet Oratoryosu’nu sahneledikleri bir gün, o sıradaki solistlerinin uçak kaçırıp programa yetişememesi üzerine, şef İbrahim Yazıcı’nın önerisiyle sahneye çıkan Serenad Bağcan ile başlayan beraberlikleri, 2013’de “İlk Şarkılar” ve 2015’de “Yeni Şarkılar” ile sürerek bugünlere geldi. Albümleri “Albüm Satış Listeleri’nin üst sıralarında uzun süreler yer aldı.
Fazıl Say, ikinci bölüme geçerken Bağcan’ın kostüm değişimi (bu kez o bölüme uygun siyahlara bürünmesi) ve Olten Filarmoni Orkestrası’nın yerleşmesi sırasında, ara vermek yerine sahnede kalmayı yeğledi. Bu arada ülkemizin en karanlık günlerini yaşamakta olduğundan, kendilerinin eğlence müziği yapmadıklarından, her biri ülke gerçeklerine dayalı dramları dile getiren şarkıları seslendirdiklerinden sözederek, kardeşçe yaşanabilecek bir ülkeyi özlediğimizi vurguladı. Program boyunca hızını eksiltmeyen “Ayvalık Rüzgarı”nı hemen aşağıdaki düğün bahçesinden aktardığı seslerden ve nota sayfalarını uçurmasından “iyi tanıdıklarını” ekledi.
HERMİAS – Yunus Sırtındaki Çocuk”a ilişkin olarak ise, MÖ 2000’lerden gelme bir Milas Efsanesi olan Hermias’ın metnini Özen Yula’nın oluşturduğu bu 30 dakikalık yapıtı, şef İbrahim Yazıcı yönetimindeki İzmir Olten Filarmoni Orkestrası eşliğinde Serenad Bağcan ve Deniz Dağdelen'in (Hermias rolündeki 10 yaşında çocuk şarkıcı) şarkı sözü okumadan seslendireceklerini, bu nedenle 6 bölümün aralarında anlatıcı Selçuk Yöntem’in de yer alacağını açıkladı.
Sonra da kısaca konusu, “Milas’ın güzel çocuğu Hermias’ın bir gün sohbete daldığı bir yunusla birlikte ortadan kaybolması, annesinin yakarışları üzerine tüm balıkçıların onu aramaya başlayıp bulamamaları, bir süre sonra Hermias’ı bir yunus balığı sırtında görenler olması ama ona erişememeleri, Hermias ile yunusun dostluklarının köyün kıyılarında yan yana ölü bulunmaları ile sonlanması” şeklinde özetlenebilecek HERMİAS’ın seslendirilmesine geçildi. Deniz Dağdelen ve Serenad Bağcan’ın kimi zaman eşliksiz, kimi zaman Fazıl Say eşliğinde, bazen da orkestra ile “şarkı sözsüz” olarak “ağıtsal” seslenmeleri etkileyici idi. Tümüyle gençlerden kurulu, kendisi de gencecik orkestranın özellikle vurmalılar bölümü, öykünün trajik yanını vermede, bence hayli başarılı idiler.
Program sonunda şef İbrahim Yazıcı çiçeğini, hocaları sevgili Selçuk Gündemir’e uzattı. Bir de solistler sadece cephedekileri değil, sağ ve sol yanlardan da kendilerini destekleyenleri de selamlayabilseydiler !
İkisi de iyi birer klasik müzik dinleyicisi mühendis iken , Türkiye’de aile soyadı taşıyan ilk orkestrayı kuran Fatma Seniye ve Ceyhan Olten çifti orkestraya kendi katkılarının yanı sıra kurdukları Olten Filarmoni Sanat Okulu aracılığı ile de destek sağlıyorlar. 2013 Aralık ayında kurulan orkestranın programları giderek sıklaşıyor, yoğunlaşıyor.
Ayvalık – 27 Ağustos 2015