47. İstanbul Müzik Festivali’nin bu yılki Onur Ödülü, 11 Haziran 2019 akşamı açılış konseri öncesi Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası genel müzik direktörü ve Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı öğretim üyesi, orkestra şefi Devlet Sanatçısı Prof. Rengim Gökmen’e sunuluyor. Törende ödülün sunuluş gerekçesi açıklanacak ve Gökmen'le ilgili bir kısa film gösterilecek.
Rengim Gökmen kimdir?
19 Ağustos 1955 Ankara doğumlu. Türkiye’nin orkestra şefleri varlığı içinde önde gelen, yenilikçi, Türk bestecilerinin eserlerine sıklıkla eğilen, bir bölümünün ilk seslendirmelerini yapan, şeflik, genel müdürlük veya sanat danışmanlığını üstlendiği kurumlarda yeni etkinliklerin, festivallerin, yarışmaların düzenlenmesine, birimlerin kurulmasına önayak olan değerli müzik insanı…
Müziğe küçük yaşlarda annesi opera sanatçısı Muazzez Gökmen’in gözetiminde başladı. Piyano ve komposizyon çalışmalarını Ankara Devlet Konservatuvarı’nda Ferhunde Erkin, Nimet Karatekin (piyano), İlhan Baran ve Ahmet Adnan Saygun (komposizyon) gibi , müzik tarihimizin unutulmaz, kült isimleriyle tamamladı.
Devlet bursuyla orkestra şefliği öğrenimi için İtalya’ya gönderildi.Önce Roma Santa Cecilia Konservatuvarı , daha sonra Siena Accademia Chigiana ve Santa Cecilia Yüksek Müzik Akademisi şeflik bölümlerinen Franco Ferrera’nın öğrencisi olarak birincilikle mezun oldu. Türkiye’de başladığı keman ve yaylı çalgılar tekniği üzerine çalışmalarını da İtalya’da altı yıl boyunca O. Vicari ile sürdürdü.
Avusturya, İngiltere ve Hollanda’da orkestra şefliği üzerine çalışmalar yaptıktan sonra, 1980 yılında katıldığı Gino Marinuzzi San Remo Uluslararası Şeflik yarışmasını kazanarak büyük başarı elde etti. Daha sonra Avrupa’nın hemen hemen bütün ülkelerinde, ABD ve Güney Amerika’da konserler yönetti. 1984-89 yılları arasında Ankara Devlet Opera ve Balesi Genel Müzik Direktörü,1992-95 yılları arasında Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü olarak görev yaptı. Bu görevi sırasında Aspendos Opera ve Bale Festivali’ni başlattı. 1988 yılında İtalya Hükümeti tarafından , opera sanatının tanıtımı ve gelişimine yaptığı katkılar nedeniyle ‘Cavalleria’ nişanı ile onurlandırıldı. Artık alacağı ödül ve ünvanlar birbirini kovalayacaktı:
• 1991 TÜTAV –Türkiye’nin yurt dışındaki tanıtımına katkı ödülü
• 1995 T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı- Yılın En İyi Şefi
• 1997 TOBAV- En Başarılı Opera Şefi
• 1998 Devlet Sanatçısı
• 1999 Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü (Yüksek Kültür ve Sanat Nişanı)
• 2010 Andante Klasik Müzik Dergisi – Yılın Orkestra Şefi ve Müzik Kurumu Yöneticisi Ödülleri
Rengim Gökmen, bazılarını halen sürdürdüğü şu görevlerde bulundu:
• İzmir Devlet Senfoni Orkestrası 1. Şefliği
• Ankara Devlet Opera ve Balesi Genel Müzik Yönetmenliği
• Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü ve Sanat Yönetmenliği (iki kez)
• Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyeliği (Profesör)
• Doğuş Çocuk Senfoni Orkestrası Kurucu Şefliği ve Genel Müzik Yönetmenliği
• Cemal Reşit Rey Senfoni Orkestrası Sanat Danışmanlığı ve Şefliği
• Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası 1. Şefliği
• SCAMV – Danışma Kurulu Üyeliği
• İKSV – İstanbul Müzik Festivali Danışma Kurulu Üyeliği
• Çeşitli kompozisyon yarışmalarında jüri üyelikleri
• Karşıyaka Oda Orkestrası Süpervizörlüğü
Gökmen, özellikle Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü'nü ikinci kez üstlendiği dönemde, sanatçıların uzun yaz tatilini altı hafta ile sınırlandırması, değişik müdürlüklerdeki yapımların dönüşümlü olarak diğer sahnelere taşınması, norm kadroların saptanarak müdürlüklerde kadro istikrarırının sağlanması gibi uygulamaları ile anımsanıyor.
Gökmen’in çalıştığı ve yönettiği kurumlarda, kuruluşunu sağladığı sürdürülebilir proje ve etkinlikleri şöyle sıralayabiliriz:
• Aspendos Opera ve Bale Festivali (Daha sonra uluslararası boyuta yükseltildi)
• Modern Dans Topluluğu (Ankara ve İstanbul)
• Birim Dans Tiyatrosu (Ankara ve İzmir)
• İstanbul Uluslararası Opera Festivali
• İstanbul Uluslararası Bale Yarışması ve Fesivali
• Samsun Devlet Opera ve Balesi
• Eskişehir Ulusal Opera-Bale Günleri (Eskişehir BB ile ortaklaşa)
• CSO ile Kampüste Senfonik Akşamlar Turnesi
Rengim Gökmen’in şef olarak yönettiği orkestralarda geniş kadrolu ve büyük çaplı senfoni, oratoryo ve operaları öncelikle tercih ettiğini görürüz. Bu yönelimiyle, repertuvar genişlemelerine katkı sağlamış, dinleyicinin sıklıkla ulaşma olanağı bulamadığı eserleri seslendirterek takdir kazanmışır. Yaptığı konserlerde en iyi sonucu almak için, gerekirse aylar öncesinde partitür üzerinde çalışmaya başlar, kendini hazırlar. Genellikle eserlerin özgün haline, bestecinin arzularına sadık kalmakla birlikte, eğer orkestranın yapı ve yetkinliği elverişliyse bazı eserlerde daha dinamik, canlı, biraz hızlıca tempoları tercih eder. Konçerto eşliklerinde solistlerin zor duruma düşmemesi ve uyumun en iyi biçimde sağlanması için büyük özen gösterir.
Gençlik yıllarında yüreğine düşen şeflik sevgisini, yıllar sonrasında da en canlı biçimde yaşatmakta, önceliği olarak görmektedir.