Tanınmış keman virtüozu, Devlet Sanatçısı (1971) Ayla Erduran (d. 22 Ağustos 1934- 7 Ocak 2025) İstanbul’da tedavi görmekte olduğu hastanede bu sabah vefat etti. Ailesinin olanaklarıyla yurt dışında eğitim gören, dönemin en yetkin öğreticileriyle çalışan Erduran, uzun yıllar İsviçre’deki iki konservatuvarda hocalık yapmıştı.Ayla Erduran’ın babası, üroloji uzmanı Dr. Behçet Sabit Erduran, annesi Kadriye Erduran’dı.İstanbul’da 4 yaşındayken, annesi tarafından dönemin ünlü hocası Karl Berger’e götürülerek kemana başladı ve 10 yaşında ilk resitalini dönemin konser salonu Saray Sineması’nda verdi.
Paris Devlet Konservatuvarı’nda 1946-1951 yılları arasında eğitim görerek keman bölümünden birincilikle mezun oldu. 1951 - 1955 yılları arasında ABD’de önemli keman hocası İvan Galamyan ve keman virtüozü Zino Francescatti ile özel olarak çalıştı. ABD'deki ilk konserini Thomas Schermann yönetimindeki orkestrayla verdi. Avrupa'daki konserlerine ise Polonya’da Varşova Filarmoni Orkestrası eşliğinde çaldığı Glazunov’un keman konçertosuyla başladı.Moskova Konservatuvarı'nda 1957 - 1958 yılları arasında ünlü David Oistrakh ile çalıştı, 1957 Wieniawski yarışmasında 120 kemancı arasında ilk altıya girerek ödül kazandı 1958’de Ulvi Cemal Erkin’in keman konçertosunun ilk seslendirişini, Brüksel'de bestecisi yönetiminde Belçika Kraliçesi Elizabeth'in de izlediği bir konserde yaptı. Avrupa'nın çeşitli kentlerinde, Güney Amerika'da ve ABD, Kanada, Hindistan, Rusya, Azerbaycan ile Afrika, Asya’nın değişik ülkelerinde konserler verdi.1963’te CSO ile Orta Doğu ülkelerini kapsayan bir turnede solist olarak yer aldı.1964'te Mithat Fenmen Londra’da verdiği ilk resitalinde Harriet Cohen-Olga Verney ödülünü kazandı. 1965'te yine Londra'da Albert Hall'de ünlü Rus şef Rojdestvenski yönetiminde Brahms keman konçertosunu seslendirdiği konser, BBC tarafından canlı olarak naklen yayınlandı. 1968'de piyanist Verda Erman ile Afrika turnesine çıktı.1970'te Hollanda’da Beethoven Ödülü'nü kazandı, ertesi yıl Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı ilan edildi.Uzun süre 1710 yapımı Stradivarius biir keman çalan sanatçı, sigorta bedelini ödemekte zorlanınca bunu satarak1994 yılında aldığı Guarnerius 1720 yapımı bir keman kullanmaya başladı. Erduran, ikili konçertolarda Menuhin, Szeryng, Navarra, Iogor Oistrakh, Valery Oistrakh, Pikaizen, Fallot, Collins gibi sanatçılarla birlikte çaldı.Carlos Paita yönetimindeki Londra Filarmoni Orkestrası'yla çaldığı Brahms'ın keman konçertosunu kaydetti. Ayşegül Sarıca ile seslendirdiği Franck, Debussy ve Grieg'in keman-piyano sonatları UPR Classic, Richard Beck ve Armin Jordan yönetiminde Suisse Romande Orkestrası'yla seslendirdiği Brahms ve Bruch Konçertoları Gallo etiketi altında yayımlandı. Erduran, E. Elgar’ın Keman Konçertosu'nun Türkiye'deki ilk seslendirilişini yaptı.2006 yılında Sevda - Cenap And Müzik Vakfı tarafından onur ödülü altın madalyası ile onurlandırıldı. Sanatçının müzikle ve kemanla ilişkisi Erhan Karaesmen tarafından "Evrenimizi İç Işıklarıyla Aydınlatanlar / Ayla Erduran Müzik ve Keman" (2007) adıyla kitaplaştırılarak SCAMV tarafından yayımlandı.2012'de merkezi Paris'te bulunan 'Société d'Encouragement au Progrés' tarafından "meslekleriyle iz bırakan ve fark yaratan" kişilere sunulan, Fransa Senatosu ile birlikte verilen "Médallie D'honneur – Médaille de Vermeil" ile onurlandırıldı.Sanatçının kayıtları ülkemizde “Ayla Erduran Arşiv Serisi” başlığı altında Lila Müzik tarafından yayınlandı.
Erduran yakın zamana kadar çeşitli toplantılara katılıyor, ziyaretçi kabul ediyor ve ziyaretlerde de bulunuyordu. Kasım 2023'te , geçirdiği rahatsızlık nedeniyle vaktini evinde geçiren TC. Devlet Sanatçısı İdil Biret’i ziyaret etmişti.
Paris Devlet Konservatuvarı’nda 1946-1951 yılları arasında eğitim görerek keman bölümünden birincilikle mezun oldu. 1951 - 1955 yılları arasında ABD’de önemli keman hocası İvan Galamyan ve keman virtüozü Zino Francescatti ile özel olarak çalıştı. ABD'deki ilk konserini Thomas Schermann yönetimindeki orkestrayla verdi. Avrupa'daki konserlerine ise Polonya’da Varşova Filarmoni Orkestrası eşliğinde çaldığı Glazunov’un keman konçertosuyla başladı.Moskova Konservatuvarı'nda 1957 - 1958 yılları arasında ünlü David Oistrakh ile çalıştı, 1957 Wieniawski yarışmasında 120 kemancı arasında ilk altıya girerek ödül kazandı 1958’de Ulvi Cemal Erkin’in keman konçertosunun ilk seslendirişini, Brüksel'de bestecisi yönetiminde Belçika Kraliçesi Elizabeth'in de izlediği bir konserde yaptı. Avrupa'nın çeşitli kentlerinde, Güney Amerika'da ve ABD, Kanada, Hindistan, Rusya, Azerbaycan ile Afrika, Asya’nın değişik ülkelerinde konserler verdi.1963’te CSO ile Orta Doğu ülkelerini kapsayan bir turnede solist olarak yer aldı.1964'te Mithat Fenmen Londra’da verdiği ilk resitalinde Harriet Cohen-Olga Verney ödülünü kazandı. 1965'te yine Londra'da Albert Hall'de ünlü Rus şef Rojdestvenski yönetiminde Brahms keman konçertosunu seslendirdiği konser, BBC tarafından canlı olarak naklen yayınlandı. 1968'de piyanist Verda Erman ile Afrika turnesine çıktı.1970'te Hollanda’da Beethoven Ödülü'nü kazandı, ertesi yıl Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı ilan edildi.Uzun süre 1710 yapımı Stradivarius biir keman çalan sanatçı, sigorta bedelini ödemekte zorlanınca bunu satarak1994 yılında aldığı Guarnerius 1720 yapımı bir keman kullanmaya başladı. Erduran, ikili konçertolarda Menuhin, Szeryng, Navarra, Iogor Oistrakh, Valery Oistrakh, Pikaizen, Fallot, Collins gibi sanatçılarla birlikte çaldı.Carlos Paita yönetimindeki Londra Filarmoni Orkestrası'yla çaldığı Brahms'ın keman konçertosunu kaydetti. Ayşegül Sarıca ile seslendirdiği Franck, Debussy ve Grieg'in keman-piyano sonatları UPR Classic, Richard Beck ve Armin Jordan yönetiminde Suisse Romande Orkestrası'yla seslendirdiği Brahms ve Bruch Konçertoları Gallo etiketi altında yayımlandı. Erduran, E. Elgar’ın Keman Konçertosu'nun Türkiye'deki ilk seslendirilişini yaptı.2006 yılında Sevda - Cenap And Müzik Vakfı tarafından onur ödülü altın madalyası ile onurlandırıldı. Sanatçının müzikle ve kemanla ilişkisi Erhan Karaesmen tarafından "Evrenimizi İç Işıklarıyla Aydınlatanlar / Ayla Erduran Müzik ve Keman" (2007) adıyla kitaplaştırılarak SCAMV tarafından yayımlandı.2012'de merkezi Paris'te bulunan 'Société d'Encouragement au Progrés' tarafından "meslekleriyle iz bırakan ve fark yaratan" kişilere sunulan, Fransa Senatosu ile birlikte verilen "Médallie D'honneur – Médaille de Vermeil" ile onurlandırıldı.Sanatçının kayıtları ülkemizde “Ayla Erduran Arşiv Serisi” başlığı altında Lila Müzik tarafından yayınlandı.Erduran yakın zamana kadar çeşitli toplantılara katılıyor, ziyaretçi kabul ediyor ve ziyaretlerde de bulunuyordu. Kasım 2023'te , geçirdiği rahatsızlık nedeniyle vaktini evinde geçiren TC. Devlet Sanatçısı İdil Biret’i ziyaret etmişti. 
