Çağdaş bestecimiz ve kompozisyon öğretmeni, Türk besteciliğinde yeniliklere önderlik etmiş olan İlhan Usmanbaş’ı (1921-2025) İstanbul’da tedavi görmekte olduğu hastanede yitirdik. 103 yaşındaki Usmanbaş, Darüşşafaka’nın bir huzurevinde yaşıyordu. Ancak ateşinin çıkması ve nefes alma güçlüğü nedeniyle on gün kadar önce hastaneye kaldırılarak yoğun bakıma alınmıştı. Üç gün önce servise alınan Usmanbaş, yeniden kötüleşerek alındığı yoğun bakımda 30 Ocak 2025 sabahı hayata gözlerini yumdu. Usmanbaş için 31 Ocak 2025 Cuma günü saat 11.00'de AKM Büyük Salon'da tören düzenlenecek, Zincirlikuyu Camii'nde öğle namazını takiben kılınacak cenaze namazından sonra Zincirkuyu Mezarlığı'nda toprağa verilecek..İlhan Usmanbaş, 23 Ekim 1921'de İstanbul'da doğdu. On iki yaşında kendi kendine viyolonsel çalmaya başladı ve Galatasaray Lisesi'ndeki öğrenciliği boyunca müzik çalışmalarını Sezai Asal'la sürdürdü. 1941'de liseyi bitirince Istanbul Edebiyat Fakültesi ve Belediye Konservatuvarı'nda öğrenciliğe başladı. Cemal Reşit Rey'in armoni ve Sezai Asal'ın viyolonsel derslerini izledi, 1942'de Ankara Devlet Konservatuvarı'nın Kompozisyon Bölümü'ne geçerek Hasan Ferid Alnar'la armoni, kontrpuan ve kompozisyon, Ahmet Adnan Saygun'la kompozisyon, David Zirkin'le viyolonsel, Ulvi Cemal Erkin'le piyano çalıştı. 1948'de Ankara Devlet Konservatuvarı'nın ileri döneminden mezun oldu. Aynı yıl soprano Atıfet Hanımla evlendi.Henüz öğrenciyken yazdığı ilk orkestra yapıtı, Mozart'tan esinlendiği "Küçük Gece Müziği"dir (1946). Yine aynı yıl içinde Usmanbaş yeni arayışlara yönelmiştir. Sartre ve Leibowitz'in yazılarını ve kitaplarını Fransızca'dan izlemeye başlamış, Alban Berg'in "Wozzeck" operasını kitaplıkta keşfederek Bülent Arel'le birlikte öteki çağdaş bestecilerin yapıtlarını incelemeye, seslendirmeye girişmiştir. Konservatuvar öğrencisi olmayan genç bestecilerden hukukçu Ertuğrul Oğuz Fırat'la arkadaşlığın başlaması da bu yıllardadır.1952'de Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) kanalıyla Amerika'ya gitmiş, aynı yıl Ankara'da Helikon Derneği'nin kurucuları arasına katılmıştır. 1956'da Ankara Devlet Konservatuvarı'nda müzik tarihi öğretmenliği yapmıştır. 1957-58 yıllarında Rockfeller bursu ile Amerika'ya giderek birçok besteci ile tanışma olanağı bulmuştur.1960'an sonra besteci, "dizisel yazı"dan uzaklaşmaya başlayarak yeni tekniklere yönelmiştir. Bestecilik serüveni genelde şöyle bir çizgi izlemiştir:1948'e kadar, Hindemith, Bartok, Stravinski, Rey etkileri.1950 – 60 arası, dizisel teknikler ve özgün uygulamaları.1960'tan günümüze, dizisel sonrası özgün araştırmalar; aleotoric (raslamsal), özgür polifoni, kollaj, minimal uygulamaları, monoritmik, optik-grafik özgür değerler, mikromodalite.
Usmanbaş, Türkiye'de uzun yıllar sürdürdüğü kompozisyon öğretmenliği yanında, kitaplar ve çeviriler yayınlamış, kongre bildirileri ve makaleler yazmıştır. Başlıcaları arasında: Müzikte Türler ve Biçimler (André Hodeir'den çeviri), Kısa Dünya Musıkisi Tarihi (Curt Sachs'tan çeviri) ve Müzikte Türler sayılabilir.İlhan Usmanbaş'ın yapıtlarına ilişkin nota koleksiyonu, Sevda-Cenap And Müzik Vakfı belgeliğindedir. Usmanbaş'a 2023 yılında BESOM (Besteciler, Orkestra Şefleri ve Müzikologlar Birliği Derneği) tarafından Onur Ödülü verilmiştir.
