İstanbul Beyoğlu İstiklal Caddesi üzerinde bulunan SALT Beyoğlu’nda bir dönemin sanat eğitimi araştırma konusu olarak inceleniyor. 15 Şubat 2020 günü başlayan toplantının ilk oturumda ‘’Güzel Sanatlardaki Temel Sanat Eğitimi’’ konusu ele alındı.Katılımcılar Güngör Güner, Mehmet Özer, İnci Deniz Ilgın ve Çağrı Saray’ın anlatımları ile,
SALT Beyoğlu’ndaki Bauhaus imaginista: Uzaklarda. İstanbul sergisi kapsamında hazırlanan “Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler”, 1940’lardan 1970’lere İstanbul Teknik Üniversitesi, Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi), Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) işlenmiş bir grup dersi arşiv sunumları ve atölyelerle inceleme açılarak, örneklerle Temel Sanat Eğitimi tartışmaya açıldı. Herkesin katılımına açık olarak düzenlenen bu atölyede (Türkçe), Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’ndaki Temel Sanat Eğitimi’nin öncelikli amaçları ve işleviyle günümüzde Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi müfredatındaki yansımaları değerlendirildi.
BAUHAUS EKOLÜ VE TATBİKİ GÜZEL SANATLAR
1950’lerde tatbikî sanata yönelik çalışmalar başlatan Millî Eğitim Bakanlığı, “endüstri çağını yakalayan bir tasarım anlayışı”nı yerleştirecek nitelikte bir araştırma ve eğitim kurumu oluşturmayı amaçlar. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden Paul Bonatz ve Sabri Oran’ın danışmanlık yaptığı sürece Adolf Schneck de dâhil olur. Oran, kuruluşu planlanan okulun eğitim ve yapı programını belirlemek üzere 1954’te çeşitli Avrupa ülkelerine giderek benzer okullarda incelemelerde bulunur. İki yıl sonra Schneck, yerinde değerlendirdiği meslek okullarını dünyadan örneklerle karşılaştıran ve ülkede bu alanda eğitimci yetiştirilmesi gerekliliğini ortaya koyan raporunu bakanlığa sunar. 1957’de faaliyete geçen Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nun öğrencileri, Oran ve Schneck’in geliştirdiği ders programına göre, dört yıllık eğitimin ilk yılında Umumi Hazırlık Bölümü’ne devam eder. 1967 yönetmeliğinde bu ilk yıl eğitimi, Serbest Şekillendirme ile Serbest ve Tabiattan Resim derslerinin saatleri artacak şekilde düzenlenir; adı “Temel Sanat Eğitimi” olarak değiştirilir. Benim de 1971 yılında Dekoratif Resim bölümünde eğitime başlamış olduğum bu okul, 1972 tarihli kurum yönetmeliğindeyse amacı, “tanrısal sanatçılar değil, toplum içinde form ve renk çalışmaları düzenleyecek tasarımcılar yetiştirmek” ifadesiyle tanımlanır. Okulun kuruluşundan uygulamalı sanat eğitiminin geçirdiği dönüşümlere konuya ilişkin derlenen arşiv sunumu, 23 Şubata kadar , SALT Beyoğlu’nun ikinci katındaki “Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler” mekânında görülebilir.
ATÖLYE ÇALIŞTAYINDA KONUŞMACILAR KİMLERDİ?
Güngör Güner Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’ndan 1962’de mezun olduktan sonra Millî Eğitim Bakanlığı bursuyla yurt dışında seramik sanatı ve mühendisliği eğitimi aldı. 1972 ile 2008 yılları arasında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde asistan, doçent, profesör ve bölüm başkanı (1996-2008) olarak görev yaptı. İstanbul Teknik Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü’nde konuk öğretim üyesi olarak ders veriyor. Sanatsal ve yazınsal çalışmalarına devam eden Güner, altısı yurt dışında olmak üzere 17 sergi açtı.
Mehmet Özer 1968’de mezun olduğu Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nda (DTGSYO) 1975’te asistan olarak göreve başladı. 1978’de Avusturya hükûmetinin bursuyla Salzburg Yaz Akademisi’ne devam ederek Prof. Werner Otte ile litografi çalışmaları yaptı. DTGSYO ve sonrasında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde Temel Sanat Eğitimi, Resim, Tasarım İlkeleri derslerini veren Özer, 1967’den bu yana 10 sergi gerçekleştirdi; resim ve özgün baskı dallarında çeşitli ödüllere layık görüldü.
İnci Deniz Ilgın Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi İç Mimarlık Bölümü’nde öğretim üyesi. 2012-2019 yıllarında aynı fakültenin dekanlık görevinde bulundu. Ulusal ve uluslararası çok sayıda sanat ve tasarım etkinliğine liderlik yapan; eğitim ve yerel yönetim iş birliğine yönelik projeler üreten Ilgın, California College of the Arts, University of Mannheim ve University of Cincinnati ile ortak projeler yürütüyor.
Çağrı Saray Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Temel Eğitim Bölümü’nde öğretim üyesi. 2001’den bu yana yurt içi ve dışında 14 sergi gerçekleştirdi; işleri yüzden fazla karma ve grup sergisiyle çeşitli bienallerde sunuldu.1971-75 yılları arasında öğrencisi olmaktan gurur duyduğum İstanbul Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi), Alman Bauhaus ekolüne göre birçok sanatçı yetiştirmiştir. Bu konuyu irdeleyerek bir araştırma ve sergi konusu yapan SALT Beyoğlu’nu yürekten kutluyorum.
SALT Beyoğlu’ndaki Bauhaus imaginista: Uzaklarda. İstanbul sergisi kapsamında hazırlanan “Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler”, 1940’lardan 1970’lere İstanbul Teknik Üniversitesi, Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi), Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) işlenmiş bir grup dersi arşiv sunumları ve atölyelerle inceleme açılarak, örneklerle Temel Sanat Eğitimi tartışmaya açıldı. Herkesin katılımına açık olarak düzenlenen bu atölyede (Türkçe), Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’ndaki Temel Sanat Eğitimi’nin öncelikli amaçları ve işleviyle günümüzde Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi müfredatındaki yansımaları değerlendirildi.
BAUHAUS EKOLÜ VE TATBİKİ GÜZEL SANATLAR
1950’lerde tatbikî sanata yönelik çalışmalar başlatan Millî Eğitim Bakanlığı, “endüstri çağını yakalayan bir tasarım anlayışı”nı yerleştirecek nitelikte bir araştırma ve eğitim kurumu oluşturmayı amaçlar. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden Paul Bonatz ve Sabri Oran’ın danışmanlık yaptığı sürece Adolf Schneck de dâhil olur. Oran, kuruluşu planlanan okulun eğitim ve yapı programını belirlemek üzere 1954’te çeşitli Avrupa ülkelerine giderek benzer okullarda incelemelerde bulunur. İki yıl sonra Schneck, yerinde değerlendirdiği meslek okullarını dünyadan örneklerle karşılaştıran ve ülkede bu alanda eğitimci yetiştirilmesi gerekliliğini ortaya koyan raporunu bakanlığa sunar. 1957’de faaliyete geçen Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nun öğrencileri, Oran ve Schneck’in geliştirdiği ders programına göre, dört yıllık eğitimin ilk yılında Umumi Hazırlık Bölümü’ne devam eder. 1967 yönetmeliğinde bu ilk yıl eğitimi, Serbest Şekillendirme ile Serbest ve Tabiattan Resim derslerinin saatleri artacak şekilde düzenlenir; adı “Temel Sanat Eğitimi” olarak değiştirilir. Benim de 1971 yılında Dekoratif Resim bölümünde eğitime başlamış olduğum bu okul, 1972 tarihli kurum yönetmeliğindeyse amacı, “tanrısal sanatçılar değil, toplum içinde form ve renk çalışmaları düzenleyecek tasarımcılar yetiştirmek” ifadesiyle tanımlanır. Okulun kuruluşundan uygulamalı sanat eğitiminin geçirdiği dönüşümlere konuya ilişkin derlenen arşiv sunumu, 23 Şubata kadar , SALT Beyoğlu’nun ikinci katındaki “Türkiye Tasarım Eğitiminden Örnekler” mekânında görülebilir.
ATÖLYE ÇALIŞTAYINDA KONUŞMACILAR KİMLERDİ?
Güngör Güner Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’ndan 1962’de mezun olduktan sonra Millî Eğitim Bakanlığı bursuyla yurt dışında seramik sanatı ve mühendisliği eğitimi aldı. 1972 ile 2008 yılları arasında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde asistan, doçent, profesör ve bölüm başkanı (1996-2008) olarak görev yaptı. İstanbul Teknik Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü’nde konuk öğretim üyesi olarak ders veriyor. Sanatsal ve yazınsal çalışmalarına devam eden Güner, altısı yurt dışında olmak üzere 17 sergi açtı.
Mehmet Özer 1968’de mezun olduğu Devlet Tatbikî Güzel Sanatlar Yüksek Okulu’nda (DTGSYO) 1975’te asistan olarak göreve başladı. 1978’de Avusturya hükûmetinin bursuyla Salzburg Yaz Akademisi’ne devam ederek Prof. Werner Otte ile litografi çalışmaları yaptı. DTGSYO ve sonrasında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde Temel Sanat Eğitimi, Resim, Tasarım İlkeleri derslerini veren Özer, 1967’den bu yana 10 sergi gerçekleştirdi; resim ve özgün baskı dallarında çeşitli ödüllere layık görüldü.
İnci Deniz Ilgın Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi İç Mimarlık Bölümü’nde öğretim üyesi. 2012-2019 yıllarında aynı fakültenin dekanlık görevinde bulundu. Ulusal ve uluslararası çok sayıda sanat ve tasarım etkinliğine liderlik yapan; eğitim ve yerel yönetim iş birliğine yönelik projeler üreten Ilgın, California College of the Arts, University of Mannheim ve University of Cincinnati ile ortak projeler yürütüyor.
Çağrı Saray Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Temel Eğitim Bölümü’nde öğretim üyesi. 2001’den bu yana yurt içi ve dışında 14 sergi gerçekleştirdi; işleri yüzden fazla karma ve grup sergisiyle çeşitli bienallerde sunuldu.1971-75 yılları arasında öğrencisi olmaktan gurur duyduğum İstanbul Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi), Alman Bauhaus ekolüne göre birçok sanatçı yetiştirmiştir. Bu konuyu irdeleyerek bir araştırma ve sergi konusu yapan SALT Beyoğlu’nu yürekten kutluyorum.
İsmail Hakkı Aksu