Bale tarihinde, ünlü dansçı, koreograf, bale eğitmeni ve bale kuramcısı Jean-Georges Noverre 29 Nisan 1727'de doğmuş, 19 Ekim 1810'da yaşamını yitirmiş. Doğum günü olan 29 Nisan, Uluslarası Tiyatro Enstitüsü (International Theatre Institute) ve Enstitünün Dans Komitesi kararıyla 1982 yılından beri "Dünya Dans Günü" olarak kutlanıyor.
2022 yılında "Dünya Dans Günü" nün 40. yılı kutlanmıştı (Çıkıgil 1). Her yıl bu kutlamalar için bir bildiri yayınlanır. 2023 Dünya Dans Günü Bildirisi ise 1958 doğumlu Çinli Yang, Liping (Liping Yang) tarafından hazırlanmış. Yang, Çin'in Yunnan bölgesinden Bai Etnik Grup üyesi ve Çin Dansçılar Derneği başkan yardımcısı. Hem dansçı hem koreograf olan bu üstün yetenekli ve yaratıcı dans sanatçısı çocukluğundan beri dansa tutkun.
Özellikle tavus kuşlarına ilgi duyan ve onlardan ilham alan sanatçının yarattığı danslar arasında Spirit of Peacock (Tavus Kuşunun Ruhu), Moonlight (Ay Işığı), Two Trees (İki Ağaç), Love of the Peacock yer almakta. Çeşitli ödüller kazanmış olan dans çalışmalarında görülen Yang'ın en önemli özelliği dans sanatı için yeni arayışlar içinde olması ve dansa yeni yaklaşımlar üzerine odaklanması (International Dance Day web sitesi)
Yang bildirisinde, Noverre gibi vücut dilinin önemine değiniyor ve bu dilin bebeklikten beri gelişen bir dil olduğunu ve çok önemli bir iletişim aracı olduğunu vurguluyor. İnsanlar değişik nedenlerle dans ediyorlar. Yang, ülkesinde güneşin yaşama getirdiği sıcaklık ve ışık için güneşe teşekkür etmek için bile dans edildiğini belirtiyor. Yine onun ülkesinde bir özdeyişe göre birisi bacakları olup dans etmemiş ise yaşamını boşa harcamış oluyor.
Yarattığı eserler kendi deneyimlerini ve aynı zamanda doğunun derin ve zengin kültürünü ve bu kültür ve medeniyetin çeşitliliğini yansıtıyor. Yang bu arada doğaya da saygılı olmak gerektiğini vurguluyor. Aynı zamanda dasçıların ve koreografların, dünyanın hem acılarını hem tatlılarını dans diliyle doğa ile bir iletişim içinde olarak yansıtmaları gerektiğini vurguluyor. Yang için yaşam bitmiyor. Dans durmuyor (International Dance Day web sitesi).
Türkiye'de ise İstanbul Devlet Opera ve Balesi 29 Nisan için Bale Gala programında Minkus (1826 -1917) Gecesi düzenlemiş. Programda Paquita, La Bayadere, Don Kişot gibi bestecinin ünlü eserlerinden seçmeler yer almış.
Mersin Devlet Opera ve Balesi de Dünya Dans Günü için Hürrem Sultan balesini sahnelemiş.
Ankara Devlet Opera ve Balesi Don Kişot eserini 29 Nisan 2023 tarihinde sahneliyor ve perde açılmadan önce iki dans sanatçısı sahnede, Liping Yang'ın "Dünya Dans Günü Bildirisi" ni okuyarak izleyicilere sunuyor.
2023 yılında devam etmekte olan doğal afetler, hastalıklar, savaşlar insanları acılar içinde bırakıyor ama "dans" ve "dans"ın gücü engel tanımadan etkisini sürdürüyor.
NECLA ÇIKIGIL
30 Nisan 2023, Ankara
KAYNAKLAR
Çıkıgil, Necla
"Dünya Dans Gününün 40. Yılı", Sanattan Yansımalar, 24 Nisan 2022.
https://www.sanattanyansimalar.com/yazarlar/necla-cikigil/dunya-dans-gununun-40-yili/2770/
International Dance Day web sitesi
https://www.international-dance-day.org/
