Ne hallere düştük?
Ne günlere kaldık?
Cumhuriyet tarihinde ilk kez, 6 devlet orkestrasının da 2024-25 sezon programlarının Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca sadece Ekim ayı bölümü onaylandı!
Acaba ne oldu?
Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Mehmet Nuri Ersoy’un kalan bölüme bakmaya vakti mi olmadı?
Yoksa Güzel Sanatlar Genel Müdürü Ömer Faruk Belviranlı, onay için sadece Ekim ayını mı gönderdi?
Artık Türkiye sadece birer aylık süreler kadar mı önünü görebiliyor?
Bu 6 devlet orkestrası, CSO, İstDSO, İzmirDSO, AntalyaDSO, BursaBDSO, ÇukurovaDSO, yıllık programlarını, yurtdışı ve yurtiçi görüşmeleri sonucu, sözleşmeye bağlayarak yaptılar! Ne olacak şimdi Kasım, Aralık, Ocak, Şubat, Mart, Nisan ve Mayıs programları?
Merak etmeyin, elbette olacaktır, ama nasıl?
Olay şudur; Cumhurbaşkanlığı’nın tasarruf genelgesi, başta genelgeyi çıkaran makam ve Diyanet İşleri Başkanlığı olmak üzere pek çok devlet kurumunca uygulanmamakta, getirilen yasağa karşın satın alınan filo filo arabalar kapatılan hava alanında sergilenmekte iken, tasarruf genelgesi devletin orkestraları için uygulanmaktadır!
Önce, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü tarafından orkestralardan “sözlü” olarak “telifli yabancı eser çalmamaları” istendi. Türk besteci yapıtı olursa, ne ödeneceğinin de önceden bildirilmesi şartı getirildi.
Sözlü olarak bildirilen istek, talimat, emir, bunların yasal olarak eski deyimle hiçbir kıymet-i harbiyesi yoktur, mutlaka yazılı olarak resmen bildirilmesi gerekir. Ama orkestraların seçimle gelen müdürleri, yönetim kurulu üyeleri korkuyorlar! Bu nedenle de bu tür isteklerin yazılı olarak gönderilmesini isteyemiyorlar! Yukardan verilen kararların uygulanması için, önceden kendilerinden istenen yazıları da kuzular gibi yazıp imzalayıp gönderiyorlar!
Peki, ne olacak şimdi?
Efendim, ilk bir ayı onaylamışlar, kalanı için “kaynak aranıyormuş”, yani varsa eser için ödenecek telif, gelecek yabancı-yerli şeflere, solistlere ödenecek mütevazi ücretler için para arıyorlarmış!
Kolayı var. Bakanlık içinde kurdukları Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA), kaynaklarını istedikleri konser, etkinlik için nasıl kullanıyorlarsa, orkestralar için de kullansınlar. Yetmiyorsa “örtülü ödenek”ten destekleyiversinler…
Orkestraların bütçelerinin üzerine yatmak yerine, baştan verseler ayrılan miktarı, onlar da bütçelerini bilir, ona göre program yaparlar.
Bu durumda neredeyse orkestralar ve dinleyiciler sezonu açabildiklerine şükreder hale düşürülecekler.
CSO’NUN AÇILIŞ KONSERİ
Gelelim, yeni sezonun “resmen” CSO tarafından nasıl açılacağına. Duyduk ki, Doğuş’un bir süre önce vazgeçtiği ana destekçiliği tıpkı İstanbul ve İzmir Senfonilere yaptığı gibi Denizbank üstlenmiş.
Açılış konseri 4 Ekim 2024 Cuma akşamı CSO ADA ANKARA Ana Salon’da, hani şu Ziraat Bankası adını taşıyan salon. Ama bu adın ne karşılığı verildiği şu ana kadar açıklanmadı!
Konserin adı, “CSO’nun Ankara’ya Gelişinin ve Cumhurbaşkanlığı adını alışının 100. Yılı özel konseri”… Böyle özel konsere yakışır bir program yapılmış mı? Evet diyebiliriz.
Nikolai Lugansky
Orkestrayı şef Cemi’i Can Deliorman yönetecek. Solist olarak Rusya Federasyonu Onur Sanatçısı müthiş piyanist Nikolai Lugansky, Sergei Rahmaninoff’un 2. Nolu piyano konçertosunu seslendirecek.
Hasan Uçarsu’nun 100. Yıl Türküsü başlıklı yapıtı, orkestranın CSO ismini alışının 100.yılına ithafen seslendirilecek. Ferit Tüzün’ün Çayda Çıra’sından sonra da, Ludwig van Beethoven’in Re minör 9. Senfoni’sinin korolu final bölümüyle konser sona erecek. Solistler; Ankara Devlet Opera ve Balesi sanatçılarından Soprano Görkem Ezgi Yıldırım ve mezzosoprano Ezgi Karakaya, Mersin Devlet Opera ve Balesi Sanatçısı Tenor Bülent Bezdüz, İstanbul Devlet Opera ve Balesi Sanatçısı Bariton Caner Akgün. Burak Onur Erdem’in hazırladığı Devlet Çoksesli Korosu da sahnede olacak.
Sezon açılışına, günün atfedilen anlam ve önemine uygun sayılabilecek, güzel bir program.
Bakalım, “kaynak” Bakanlık ve Genel Müdürlük tarafından ne zaman nereden bulunacak ve sezonun kalan programı ne zaman kesinleşmiş olabilecek?
ŞEFİK KAHRAMANKAPTAN
24 Eylül 2024, Ankara