Kadıköy Belediyesi’nin Yeldeğirmeni Sanat Merkezi’nde 31 Ekim 2017 akşamı, Serhan Bali (klasik müzik yazarı) ile Hakan Ali Toker’in (piyanist-besteci) piyanonun doğuşu ve evrimi hakkında, söyleşi ve dinletisi vardı. İlk piyano olarak kabul edilen klavikord, klavsen, fortepiyano gibi piyano öncesindeki erken dönem klavyeli çalgıların ana hatlarıyla tanıtılması ile başlayan seminerde sonraki yıllarda piyano adı verilen bu çalgının doğuşuna zemin hazırlayan ve gelişimini sağlayan sanatsal, toplumsal ve kültürel etmenleri irdelenerek, hem görsel, hem de işitsel olarak örnekler verildi.
Eşlik çalgısı ve solist çalgısı olarak piyano, Romantik dönemde virtüözite aracı olarak piyano, çağlar boyu oda müziğinde piyano, besteleme aracı olarak piyano gibi başlıklar altında konu derinleştirildikten sonra, Barok dönem orgları, hatta sulu sistem orglardan başlayarak, sırasıyla klavsen, çelesta, pedalsız ve pedallı piyano, geçmişten günümüze büyük piyanistler ve stilleri incelenerek, her dönem için bilgilendirmeler, zaman, zaman esprilerle anlatılarak dinleyenler bilgilendirildi.
Meğer piyano hakkında ne az şey biliyormuşum. Gerçekten kendimden utandım. Gerçi, anlatılanlar aslında birer uzmanlık bilgileri, ancak, genel klasik müzik bilgisine sahip kişilerin de mutlaka bilmesi gereken türden bilgilerdi anlatılanlar.
Bu arada dinletiler de vardı. Piyanist Hakan Ali Toker, hem solo olarak, örnek olarak anlattıkları bestecilerin piyano eserlerinden bölümler çaldığı gibi, bariton Serhan Bali’nin, Schubert’in Serenad lied’ini söylerken ona da eşlik etti. Serhan Bali’yi önceden de dinlemiş ve çok beğenmiştim. O güzel ve dokunaklı bariton sesiyle, Franz Scubert’in bu çok sevilen şarkısını gereği gibi yorumladı.
Sıra piyanoyu yorumlama ve piyanoya yenilikler getiren besteci ve akımlara geldi. Beethoven’in, Liszt’in, Schubert, Çaykovski, izlenimciler, derken çağdaş bestecilerden de bahsedilerek, piyanoya yaptığı yenilikler tek, tek anlatıldı. Tüm anlatılanlar yeterli ve doyucu oldu. Sonra da dinleyenlerden sorular alınarak, onların merak ettikleri bilgiler onlara anlatıldı.
Benzer tanıtım programları devam edecek. Serhan Bali ve Hakan Ali Toker’i kutluyorum. Bir teşekkür de Kadıköy Belediyesine.
İyi ki de bu etkinliğe katılmışım. Piyano hakkında oldukça bilgi sahibi oldum.
İsmail Hakkı Aksu