Trompet en sevdiğim çalgıların başında gelir. Bu özel çalgı için yazılmış pek çok konçerto vardır ama, bazıları özeldir. Haydn konçerto gibi, Handel konçerto vb gibi. Bunlardan biri de J.N.Hummel “Trompet Konçertosu”dur. İcracıları da Hakan Hardenberger, Alison Balsom, Maurice Andre, Tine Thing Helseth (kanser tedavisi sonrası yeniden sağlığına kavuştu), Wynton Marsalis vb.leri olursa değmeyin dinleme keyfime.
Önceki akşam Lucienne Renaudin-Vary’yi dinleyince kendimde bir eksiklik hissettim. Bu kadar trompet meraklısısın, bu genç trompetçiyi tanımamışsın, diye de kızdım kendime. Bu önemli solisti bize dinlettikleri için hem ADSO’ya, hem de şef Orhun Orhon’a (bu konser için katkısı var) teşekkür ederim. Aslında solistimiz 15 yaşlarında da gelmiş ülkemize ve Orkestra Akademik Başkent’le konser vermiş. Şef yine Orhun Orhon ve eser yine Hummel “Trompet Konçerto” imiş (*) Hem bu kaydı dinleyip hem de konserde bulunanlar için, solistimizin gelişimini de fark etme şansı oluyor.
Antalya Devlet Senfoni Orkestrası’nı konser akşamında şef Orhun Orhan yönetti. Solistten söz ettim, Lucienne Renaudin-Vary (trompet) idi. Başkemancı rahlesinde ilk yarı Mine Yiğit, aradan sonra Efdal Tekergölü oturdu.
Konserde 3 yaratı seslendirildi ve şef Orhun Orhon hepsi için de açıklamalar yaptı. Belki de Orhon’u farklı kılan özelliklerden biri de bu açıklamaları, dinleyici açısından.
İlk olarak J. Bologna “Amant Anonyme Uvertürü”(Anonim Aşık) seslendirdi orkestra. Öncesinde, besteciyi ve ilginç yaşam öyküsünü anlattı şef Orhon. Konser tanıtımında yoktu, Orhon’un sosyal medya paylaşımındaki nottan anlıyoruz ki, eserin Türkiye’deki “ilk seslendirilişi”ni dinlemişiz.
Uvertür sonrası sahneye trompetçi Lucienne Renaudin-Vary geldi. Johann Nepomuk Hummel (14 Kasım 1778 – 17 Ekim 1837) “Trompet Konçertosu”nu seslendirdi. Üç bölümlü bu konçertonun bölüm başlıkları:
Allegro
Andante
Rondo
Lucienne Renaudin-Vary’nin muazzam icra ettiği eseri Üner Birkan, “Dinleyicinin Kitabı”nda şöyle anlatıyor: İlk bölüm klasik sonat formundadır. Kahramanca edalı, vurguludur. Mozart’ın müziğini andıran bir havası vardır. Bölümün ikinci teması, minör ve majör tonlarda arpejlerle sunulur, bu tema; “ciddi opera” aryaları ile benzerlik gösterir. Bir majör arpejin ardından solo çalgı çarpıcı biçimde araya girer. Bu bölümde virtüozluk gösterilerinden çok, “şarkı söyleme” özelliğinin yoğunluğu dikkat çekicidir. Aynı özelliklere ikinci bölümde de karşılaşırız. Bu bölümün melodisi, ünlü “bel canto” bestecisi Bellini’nin ağıtsal melodilerini andırır. Melodi, yaylı çalgıların vurgulu eşliği ve baslardan duyulan pizzikato figürlerle süslenir. Çok kısa bir geçişten sonra, ara verilmeksizin son bölüme geçilir. Solo çalgı burada virtüozca, son ölçülerde büyük hareketlilik içinde sunar solo partisini. Eser, bu neşeli, coşkulu hava içinde son bulur.
Aradan sonra başkemancı rahlesine Efdal Tekergölü geçti. Ve orkestra, P. İ. Çaykovski'nin “Mozartiana” başlıklı orkestra süitini seslendirdi. Bestecinin Mozart’a öykündüğü bu ilginç yaratısı dört bölümden oluşuyordu:
Gigue. Allegro
Menuet. Moderato
Preghiera. Andante ma non tanto
Theme et variations. Allegro giusto
Bu konser son yıllarda en haz aldığım konser oldu. Bunda hem çok sevdiğim bir eserin çalınması, hem de çok iyi bir solistle tüm müzikçilerin çok başarılı performansları etkili oldu.
***
*Bir de magazinsel detay yazayım. Lucienne Renaudin-Vary, Patricia Kopatchinskaja’dan sonra sahnelerde gördüğüm ikinci “çıplak ayaklı solist” idi. Ya da “çıplak ayaklı trompetçi” diyeyim. Bu bilginin ne gibi bir faydası oldu demeyin, magazin zaten böyle bir şey değil mi?
*Önümüzdeki hafta yine dev bir isimi konuk ediyor ADSO. Çellist/şef Alexander Rudin, A.Dvorak “Viyolonsel Konçertosu”nu seslendirecek. Konserin diğer eseri yine A. Dvorak’tan; Senfoni No: 9 (Nam-ı diğer “Yeni Dünyadan). Orkestrayı şef Oğuzhan Kavruk yönetecek. Yine, “aman kaçırmayın” notu düşeceğim bir konser.
H. HÜSEYİN DULUN
29 Nisan 2023, Antalya
(*) https://www.youtube.com/watch?v=GA7MpDDBTcA