İstanbul Devlet Opera ve Balesi tarafından önceki yıllarda rejisör Mehmet Ergüven tarafından sahnelenmiş olan, İtalyan Barok dönem bestecisi Antonio Vivaldi’nin Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid’i konu alan ‘’Bajazet’’ operası tekrar Süreyya Sahnesi’de seyirciyle buluştu. Orkestra şefliğini Paolo Villa, dekor tasarımını Nihat Kahraman, kostüm tasarımını Sevda Aksakoğlu ve ışık tasarımını Metin Koçtürk'ün yaptığı sahnelemeyi, 16 Mart 2019 Cumartesi matinede izledim. Temsilde şu kadro yer almıştı:
.jpg)
%2C%20Kaan%20Buldular%20(Tamerlano).jpg)
Tamerlano / Kaan Buldular, Bajazet / Cengiz Arslan, Asteria / Ceren Şahin, Andronicus / Elif T. Tekışık, Irene / Burcu Soysev ve Idaspe / Dilruba Akgün. İDOB Orkestrası’nın başkemancılsı Ceren Gürkan'dı.
Önceki yıllarda izleyip aşina olduğum bu yapımda bazı yeni sanatçılara da yer verilmişti. Orkestra şefi Paolo Villa’nın yönetimindeki orkestranın uyumlu tınısı solist sanatçıların da iyi birlikteliği ile güzel bir oyun ortaya çıktı. Solistler zor resitatiflerinde teknik başarılarını aryalarında da gösterdiler. Üstelik bu teknik başarılar önceki yıllarda izlediğim temsillerden daha da iyi idi. Salondaki seyirciler de bu yorumlara alkışları ile karşılık verdiler.
A. Vivaldi’nin Bajazet operasının librettosu Aqostino Pioven tarafından yazılmıştır. Üç bölümlü bir senfoni ve 3 perdeden oluşur. Opera (katalog numarası RV 703) Osmanlı Sultanı I. Bayezid`in Timur tarafından esir edilmesini ve sonraki hayatından yola çıkarak kurgulanmış bir olay anlatılır, ancak tarihe çok sadık kalmadan yazılmıştır. Eserde, Bayezid’ın yanında bir Yunanistan despotuna, ona aşık olan Bayezid’in kızına, bir Trabzon Rum Kralı ve ona aşık bir kıza rol verilmiştir.
Pastiş (diğer eserlerden az veya çok derecede uyarlanmış bölümleri de içeren yapıt) bir operadır. Besteci, iyi karakterlerin (Bayezid, Asteria, Idaspe) aryalarını kendisi yazmış, kötü karakterlerin (Timurlenk, Irene, Andronicus) aryaları için Hasse, Giacomelli, Porpora ve Broschi gibi bestecilerin aryalarını kullanmıştır. Ünlü Sposa, son disprezzata aryası bu operadandır.
Kısaca konusu şöyledir:
Tamerlano, Bayezid’e karşı büyük bir zafer kazanır ve onu tutsak eder. Ancak Tamerlano, daha önceden Trabzon prensesi Irene’ye evlenme sözü vermiş olmasına rağmen, Bayezid’in kızı Asteria ile evlenmek istemektedir. Bu durum üzerine Tamerlano, Irene’yi Yunan müttefiği Andronicus’a bırakır ve onunla birlikte olmasını ister. Fakat Andronicus da Asteria’yı sevmektedir. Bayezid, kızının ihanetine çok kızar, ancak Asteria ona Tamerlano’yu evlendikleri gece bıçaklayacağını söyler ve planını anlatır. Ne var ki plan ortaya çıkar ve baba ile kızı hapse atılır. Daha sonra Tamerlano, Asteria’yı yanına köle olarak alır. Asteria, Tamerlano’ya hizmet ederken onu zehirlemeyi planlar, ancak Irene Tamerlano’yu tam zamanında uyarır. Bunun üzerine Tamerlano Irene’ye yeni bir evlilik sözü verir. Bu sırada Bayezid kendini zehirleyerek öldürür. Asteria da Tamerlano’nun huzuruna çıkarak kendisini öldürmesini ister. Ancak Tamerlano Asteria’yı affeder, onu ve Yunan tacını Andronicus’a verir.
İsmail Hakkı Aksu
