1957’de kurulan ve daha sonra Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi adını alan, Türkiye’nin çağdaş sanat yolculuğu ve gelişiminde önemli izleri olan Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu mezunları için Maltepe Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde düzenlenen sergi büyük ilgi gördü. Sergiye uzanan yolun hikâyesi, buluşmayı serginin de ötesine taşıyarak dikkatleri çekti.
Aldıkları eğitimin temelinde yer alan Bauhaus ekolü referans alınarak oluşturulan grup, önce adını “Tatbikililer” olarak belirledi. Okulun mezunları tarafından 2008 yılında başlatılan grubu oluşturma girişimi olumlu karşılanınca, yolu Tatbiki’den geçenler bire bir toplanmaya başladı. Sergi fikri ortaya atılınca, geleneksel hale getirilmesini de beraberinde getirdi. İşte bu yolculuğun bu yılki buluşması, “Ekol Tatbiki Güzel Sanatlar Sergisi” olarak yoğun bir katılımla, 3 Ekim 2024 günü Maltepe Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde yapıldı. Mezunlar, serginin oluşması için geceli gündüzlü çalışarak 122 Tatbiki mezunu ismin eserlerini toplayıp, sergiye dönüştürdüğü için mezunlardan Berrin Aksu’ya teşekkürlerini bildirdiler.
Sayıları 122’yi bulan Tatbiki mezunlarının eserleriyle katıldığı sergide, 1970’li yıllardan bu yana bağlantı halinde olanlar, okul yıllarının tatlı anılarında biraz da hüzünlü bir yolculuğa çıktılar. Okulda uzun yıllar dekanlık yapan Nazan Erkmen’in eşi Aydın Erkmen, yine uzun yıllar dekanlık yapan Erol Eti, okulun 1963 yılı mezunlarından Güler Ertan ise katılımcıların ilgi odağıydı. Sergi açılışı sonrasında buluşmayı büyük emek ve zaman harcayarak organize eden Berrin Aksu’nun yorgunluğu, kendisine takdim edilen teşekkür plaketi ile enerjiye dönüştü.
122 sanatçının farklı disiplinlerle ürettiği 140 eser büyük bir uyum içinde 1 Kasım’a kadar sergilenecek. Farklı boyutlarda, farklı tekniklerle yapılmış, farklı imzaları olan eserlerin ortak yanı bir ekolü; TATBİKİ ekolünü ve TATBİKİ ruhunu yansıtmaları.
Serginin afişinde 1957 yılından sonra konulan tirenin ardından gelen sonsuzluk işareti TATBİKİ ekolünün sürdüğüne, süreceğine hatta sürdürülebilirliğine işaret ediyor.
Tatbiki ve Marmara Üniversitesi başta olmak üzere farklı kurumlarda eğitim veren ve sergide eserleri olan birçok sanatçıya hocalık yapmış değerli isimler eserleriyle sergiyi onurlandırdı.
Artık hayatta olmayan ekolün kıymetli sanatçıları sergide yerlerini aldı ve eserleriyle yaşatıldı.
Tatbikililer Sergisi nasıl oluştu?
Ben uzun zamandır opera ve bale sahne üstü resimleri yapıyordum, bunları sergilemek için bir yıl öncesinden Türkan Saylan Kültür Merkezi’ne yaptığım başvuru onaylanmış, bana 02-25 Kasım 2020 tarihi için gün verilmişti. Ben sergiye hazırlanırken, hiç beklenmedik anda geçirdiğim kalp krizi nedeniyle bypass kalp ameliyatı geçirip 4 damarım değişince sergi tehlikeye girdi. Bunun üzerine Tatbikili arkadaşlar bana yardımcı olmak için bu sergiyi Tatbikililer Sergisi olarak yapmamızı önerdiler, ben de son derece memnun oldum ve ilk Tatbikililer Sergisi böylece, birçok Tatbikili arkadaşların katılımı ile 2 Kasım 2020’de açıldı, ancak, o dönemde artan pandemi nedeniyle hemen kapanarak, tam 6 ay resimlerimiz galeride mahsur kaldı. Tarihte en uzun süren sergi olarak sanat tarihinde yerini almıştı bu sergi. Sonradan da Maltepe Belediyesi bizlere bu sergi gününÜ verdi.
Bu yeni serginin en büyük emekçisi Berrin Aksu oldu.Sergi için Maltepe Belediyesi’nden sergi tarihini alıp Berrin’e bildirince, kendisi mükemmel bir çalışma içine girdi. Tüm Tatbikilere ulaşmaya çalıştı. Katılımı olabildiğince arttırmak için harcadığı çabalar övgüye değer niteliktedir. Kendisini yürekten kutluyorum.
Sergi fikrinin sahibi ve küratörü Berrin Aksu; afişte yer alan 122 ismin sergi hazırlık sürecinde ulaşabildikleri sanatçılar olduğunu belirtiyor. Ulaşamadığı sanatçı arkadaşlarını şimdiden gelecek yılın sergisine davet ediyor ve ekliyor:
“Bu bir ilk. Dileğim EKOL TATBİKİ her yıl açılacak sergilere ilham olur, Bauhaus eğitimli sanatçı sayımız ve ürettikleri eserler her yıl çoğalır. Resim, heykel, seramik, fresk, mozaik, camaltı, tekstil dokuma, ahşap, vitray eserler, illüstrasyon, karikatür ve fotoğrafların bir arada görüleceği karma sergi 1 Kasım 2024’e kadar devam edecek.’’
Bu sergide, plastik sanat dallarından her türlü eserle, 1957’den günümüze kadar geçen döneme kadar olan Tatbikili ve Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi mezunlarına ait sanatsal ürünler yer alIYOR. Serginin açılışı Maltepe Belediyesi Kültür Sanat yetkilileri tarafından yapıIdı. Serginin açılışında bir araya gelen eski ve yeni Tatbikililer de böylece kaynaşarak, sergiyi izlemeye gelen izleyicilerle mükemmel bir akşam geçirdiler.
Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (MÜGSF)
Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu, 1 Kasım 1955’te Bakanlar Kurulu kararıyla kuruldu. 1956 yılında eğitim programını geliştirmek ve görev alacak öğretim elemanlarını belirlemek üzere Stuttgart Akademisi’nden Prof. Adolf Schneck, danışman olarak görevlendirilirdi. 1957 yılında Dekoratif Resim, Grafik Sanatlar, Seramik, Tekstil Sanatları, Mobilya ve İç Mimarlık bölümleri ile Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak eğitime başladı. Başlangıçta öğrenciler, iki senelik tekniker olduktan sonra sınavla yüksekokula geçip, Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu’ndan mezun oluyorlardı. 1966 yılında eğitim programında yenilemeler yapılarak dört yıllık lisans eğitimine geçildi. Okul sırasıyla “İstanbul Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu” ve “Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu” isimlerini aldı. 1982’de Yükseköğretim Kanunu kapsamında Marmara Üniversitesi bünyesine katıldı. 1986 yılında Beşiktaş’tan Acıbadem kampüsüne taşındı. Güzel Sanatlar Fakültesi lisans eğitiminin yanı sıra 1992 yılında kurulan Güzel Sanatlar Enstitüsü bünyesinde yüksek lisans ve sanatta yeterlik eğitimini de vermeye başladı.
Bauhaus Ekolü etkisi
Okul, Türkiye’nin içinden geçtiği zor yıllarda Prof. Adolf Schneck idaresinde toplumun yeni yaşama biçimlerini belirleyen, endüstriyel gelişmelerde sanat ve tasarımın önemli rolünün altını çizen, araştırmacı ve yenilikçi bir kurum olarak Bauhaus modeli altyapısı ile kuruldu. Almanya’dan her bölüm için gerekli sayıda uzman öğretici getirip, Batı’nın örnek kurumlarındaki eğitim metodunu uygulamayı sağladı. Bauhaus ekolüyle kurulan kurumun hedefi, çağın gereksinim duyduğu yaratıcı, araştırmacı, yenilikçi ve uygulamacı bireyler yetiştirmekti. Türkiye’deki bu okul, İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa’da açılan en büyük Bauhaus okulu olarak kayıtlara geçti. Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu’nda sırasıyla Sabri Oran, Hayrullah Örs, Cevdet Koçak, Safa Erkün, Hakkı İzzet, Mustafa Aslıer, Erol Eti, Tankut Öktem gibi isimler yönetimde bulundular.
Bauhaus’un Temel İlkeleri
1. Form ve İşlevin Birliği: Tasarımın estetik değeri, işlevselliğiyle birleşmelidir. Bauhaus sanatçıları bu ilkeyi benimseyerek sade, kullanışlı ve minimalist tasarımlar yarattılar.
2. Zanaat ve Sanatın Birleşimi: Zanaat ve sanat arasındaki geleneksel ayrım ortadan kaldırıldı. Tasarımcılar, el becerisi ile endüstriyel üretimin birleşebileceği nesneler yaratmaya çalıştılar.
3. Toplumsal Fayda: Bauhaus, tasarımın herkesin erişebileceği bir araç olması gerektiğine inanıyordu. Bu nedenle, geniş kitlelere hitap eden, ulaşılabilir ürünler yaratma fikri ön plandaydı.
Etkileri ve Mirası
Bauhaus, modern mimari ve tasarımda devrim yaratarak, sade, geometrik ve işlevsel tasarımların benimsenmesine yol açtı. Günümüzün minimalizm anlayışı ve modernist mimari tarzı büyük ölçüde Bauhaus'a dayanır. Ayrıca grafik tasarım, tipografi ve endüstriyel tasarım gibi alanlarda da etkisini sürdürmektedir. Bauhaus'un mirası, sanat ve endüstrinin bir arada nasıl çalışabileceğine dair güçlü bir model sunmaya devam ediyor.
Özetle, Bauhaus, sanatı, zanaatı ve teknolojiyi birleştirerek endüstriyel tasarımın temel ilkelerini şekillendirdi ve modern tasarımın önünü açtı.
İşte bu temel ilkelere sahip olan eserler Ekol Tatbiki adıyla Maltepe Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde sanatseverin beğenilerine sunuldu. Benim de bir adet Opera ve Bale Sahne Üstü serisinden (G.Verdi / Don Carlos / Ayhan Baran) resmimin olduğu EKOL TATBİKİ karma sergisi 01 Kasım 2024’e kadar ziyaretçilere açık.
Prof. Dr. Türkan Saylan Kültür Merkezi Galeri A+B
Gülsuyu Mahallesi. Nar Sokak. E-5 Yan yol Maltepe-İstanbul adresinde ziyaretçilerini bekliyor.
İSMAİL HAKKI AKSU
8 Ekim 2024, İstanbul
Tatbikililer Sergisi 2024 Katılımcı Sanatçılar Listesi
1. Ahmet Nejat Birdevrim 2. Akan Kor 3. Ali Altın 4. Ali Erkmen 5. Ali İsmail Türemen 6. Ali Raşit Karakılıç 7. Ali Sinan Aslan. 8. Arife Öktem 9. Atıf Atalayer. 10. Atilla Arısoy 11. Ayda Ataman 12. Aydan Birdevrim 13. Aysen Arın 14. Aysun Çölbayır Diniz 15. Ayşe Seda Meral 16. Ayşen Atalan 17. Barbaros Gürsel 18. Başak Saçlıoğlu 19. Berna Türemen 20. Berrin Aksu 21. Bilgehan Uzuner 22. Canan Balcı Barış 23. Cevat Demir 24. Defne İşcen 25. Derya Sayın 26. Devabil Kara 27. Emine Mine Güler 28. Emine Zoralıoğlu Gönüllü. 29. Emel Çevikcan. 30. Erdoğan Karayel 31. Erol Ünal 32. Erol Eti. 33. Ertan Erol 34. Ertan Yalçın 35. Esen Erdoğru Baykal 36. Eser Tezeren 37. Esra İnce Turan. 38. Faruk Atalayer 39. Faruk Manici 40. Fatma Füsun İyicil 41. Fatma Gülnar Mc Cann 42. Fatma Kurt Değer 43. Fethi Çelik 44. Figen Batı 45. Figen Işıktan 46. Güler Ertan 47. Gülistan Genç 48. Günay Atalayer 49. Hafize Elibollar Ortaç 50. Hale Şakar Ürkmezgil 51. Hamparsum Demircioğlu 52. Hasan Saygın 53. Hasan Tamer Şengül. 54. Hatice Biçinciler 55. Havva Meryem İmre 56. İlhan Ağırbaş 57. İlhan Özgün Gören 58. İlhan Sözbilir 59. İsmail Hakkı Aksu 60. İsmail Kaya. 61. İzettin Baki. 62. Kadir Toprakkaya. 63. Kazım İşgüven 64. Kıymet Gençkan 65. Korkut Sönmez 66. Lalehan Uysal 67. Mehtap Cömert 68. Mesut Çam. 69. Metin Ateş 70. Mine Soral 71. Muhittin Köroğlu 72. Mustafa Görgülüler 73. Mustafa Vural. 74. Necdet Öksüz 75. Neslihan Tezeren 76. Nihal Özbek 77. Nihat Demir 78. Nilgün Çiğdem Fidan 78. Nilgün Karatopraklı 79. Nişan Yeksek. 80. Nural Birden Akça 81. Nuran Say 82. Nuran Balcı Özekcin83. Nurcan Türkoğlu 84. Nurdan Yılmazarslan 85. Nurettin Bektaş. 86. Nursema Öztürk 87. Orhan Algök. 88. Osman Keten 89. Oya Şener 90. Pemra Pilevneli 91. Ramazan Yücel 92. Reha Barış 93. Reha Yalnızcık 94. Rezzan Ganiz 95. Rozita Kasuto. 96. Ruhi İdacıtürk. 97. Sefa Çeliksap 98. Selahattin Ganiz 99. Sema Arıgil 100. Serap Ünal 101. Serdar Şencan 102. Serra Mübecel Gültürk 103. Sevil Bağdatlı Öztürk 104. Sevim Arslan. 105. Sibel Yılmaz Özgüney 106. Süha Kendiroğlu 107. Süreyya Uygun. 108. Tuncer Ertuğrul 109. Ümit Tuncer 110. Yaşar Bayraktar 111. Yavuz Irmak 112. Yeşim Balaban 113. Ziya Erel