Anıtsal piyanist İdil Biret ODTÜ sahnesinde Onbinlerce adaşından bir İdil'le...
1940'ların sonlarından bu yana, kız çocuklarına en fazla konulan müzisyen adı hangisidir? Yanıt, duraksamadan İdil Biret olarak verilebilir. Üstelik bu geçici bir moda olmamıştır, günümüzde de devam etmektedir. O İdil'lerin bir kısmının çocukları da müzisyen olmuşlardır üstelik.
Bu durum müzisyenin sırtına bir sorumluluk yükler mi? Yanıt ne olursa olsun, İdil Biret bu sorumluluğu gençlik yıllarından bu yana omuzlarında hissediyor ve gereğini de yerine getiriyor. Çalışma disiplininden hiç kopmuyor, her resital ve konsere aynı ciddiyetle hazırlanıyor, tam bir görev anlayışı içinde çalıyor, değerlendiriyor, sadece IBA - İdil Biret Arşivi serisinden yayımlanan dokuz kutuya onuncusunu eklemek için kayıt çalışmalarını sürdürüyor.
Anıtsal piyanistimiz İdil Biret ile onun yaşam ve iş arkadaşı, eşi “adaşım” Şefik Büyükyüksel Ankara'da dört gün geçirdiler. İdil Biret ODTÜ Kültür Merkezi Kemal Kurdaş Salonu'nda 3 ve 5 Mayıs akşamları iki resital verdi. İlki Bach Resitali'ydi. Aynı akşam Doğramacı'nın 102. Yaşı Anma Konseri nedeniyle gidemedim ama 5 Nisan 2017 akşamı buluştuk.
Bir gün arayla verdiği ikinci resitalin programı da hayli yüklüydü. Sahneye, tıpkı Boğaziçi Albert Long konserlerinde bazen uygulandığı gibi piyanistin ellerini arkadaki perdeye yansıtacak bir kamera yerleştirilmişti. Resitalin ilk bölümünde L. V. Beethoven'in WoO80 Do minör 32 Çeşitlemesi'ni seslendirdi. Ardından Op.2 No:3 Piyano Sonatı geldi. Perdeden İdil Biret'in ellerini izleyenlerin biraz tersleri döndü! Çünkü klavye, sahnedeki piyanoya paralel gözüksün diye yapılan ayar ters tepmişti, perdede piyanistin sağ eli basları çalıyor gibi görünüyordu. Arada bu tersliği düzelttiler ve eller yerli yerine geldi!
İkinci yarıda Maurice Ravel'in “Gaspard de la Nuit”si ve Sergei Prokofyef'in 2 No'lu Piyano Sonatı yer alıyordu. İdil Biret her zamanki yoğunlaşması ile mükemmel bir seslendirme çıkardı. Resitalin tüm programını, kağıt nota ya da tablet kullanmadan bellekten çaldı. Sarfettiği güç nedeniyle saçından süzülen terin gözüne kaçarak yakmasını bile bize hissettirmedi. İdil'i ayakta alkışlayanların başında eşleriyle birlikte ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök ile Hacettepe Rektörü Prof. Dr. Haluk Özen geliyordu.
İdil Biret, programın ikinci yarısındaki eserleri 16 Mayıs'ta Amerika'da Chicago'da Roosevelt Üniversitesinin tarihî salonu Ganz Hall'deki resitalinde de seslendirecek.
Aldık... Ve teslim ettik...
Resital tamamlanır tamamlanmaz adaşımla birlikte kulise geçip sanatçı odasında İdil'i kutladık, bu arada bir görevi de yerine getirdim. Sanat Kurumu'nun bu yıl Onur Ödülü'nü yönelttiği İdil Biret, tören için Ankara'ya gelememiş ve ödülü benim almamı rica etmişti. Ogün törende Sanat kurumu'nun ödülünü Rengim Gökmen'in elinden İdil Biret adına aldım ve ne olur ne olmaz, kargolamak yerine Ankara'ya gelişlerini bekledim. Yükte ve pahada hafif olsa da manevi değeri yüksek bu ödülü esas sahibine teslim ederek bir görevi tamamlamış oldum.
.jpg)
Fuayede tam ortada imza masası hazırlanmıştı ve oluşan kuyruk 50 metreyi aşarak yan giriş kapısına kadar uzanmıştı. CD imzalatanlar, akıllı telefonlar sayesinde Biret'le bir de anı fotoğrafı çektiriyorlardı. Sırada bekleyenler arasında viyola hocası Prof. Betil Başeğmezler, kızı kemancı Ayşe Akçay ve torunu da vardı.
İdil Biret IBA etiketi için son olarak Belçika'daki Flawinne Şatosu'nda çalışarak, Modest Moussorgski'nin “Resim Sergisinden Tablolar” ve Cesar Frank'ın “Prelude Choral et Fugue” başlıklı eserlerini kaydetti. Bu kayıtlar da Şefik Büyükyüksel'in titiz çalışmasıyla hazırlanmakta olan 10. kutuda yer alacak.
Önümüzdeki aylarda gene yoğun bir çalışma ve yolculuklar bekliyor İdil Biret'i. Başlıca konser ve resitalleri ile jüri üyelikleri şöyle:
15 Nisan İzmir / AASKM/ Bodrum Oda Orkestrası
Kansere Karşı Konser
Beethoven 5. Konçerto, Şef: Naci Özgüç
17 Nisan İstanbul / İş Sanat / Sagalassos Vakfı Destek Resitali
21 Nisan Ankara / Hacettepe Üniversitesi 50. Yıl / HSO
Mozart 20. Konçerto, Şef: Burak Tüzün
1-12 Mayıs Kanada / Montreal Pïyano Yarışması, Jüri
16 Mayıs ABD / Chicago - Roosevelt Üniversitesi, tarihî Ganz Hall , Resital
15 Temmuz Rusya / Ivanovka - Rachmaninof Festivali, Resital
1-10 Eylül Almanya / Münih Bavyera Radyosu
Piyano Yarışması, Jüri
15-22 Eylül Ayvalık / AIMA Ustalık Sınıfları
21 Ekim Almanya / Bayreuth Steingräber Salonu, Resital
76 yaşını sürerken en zor eserleri bellekten ve tam güçle seslendirmeyi sürdüren İdil Biret'i daha uzun yıllar aynı tempoda çalışırken görme umuduyla...
ŞEFİK KAHRAMANKAPTAN
6 Nisan 2017
