Moda bir döngüdür. Ceket boyları değişir, klapaları incelir, kalınlaşır, iki düğmeye geçilir, sonra üç düğme yeniden moda olur! Kravatlar da öyle, üç-beş sene kalın, sonra incelir! Bakın geniş paçalı pantolonlar da geri geldi, hem de uniseks.
Müzik dinleme alışkanlıklarında da modanın etkisi söz konusu… İnternet üzerinden dijital müzik dinleyenler telefonlarını kullanıyorlar, ya da bilgisayarlarını… Ama ev ortamında müzik dinlemek isteyenler için çeşitli aygıtlar, değişik yollar var.
Eskiden 45’lik ya da 33’lük plakları dinlerdik, sonra teyp yaygınlaştı. 1940’ ların sonundan itibaren müzikseverlerin yaşamına giren ve 1980’lerin ortalarından sonra yerini CD’ye bırakan, kısaca LP diye tanımlanan uzunçalar plak, analog kayıtların ses kalitesi anlaşılınca yeniden moda oldu. Eski pikaplarını çoktan atmış olanlar, yeniden pikap alıyorlar.
Klasik müzik alanında ülkemizin kayıt ve yayın rekortmeni TC. Devlet Sanatçısı anıtsal piyanist İdil Biret (d. 1941) de, geniş repertuvar ve arşivini uzunçalar vinil plak olarak müzikseverlere sunmaya karar verdi.
IBA etiketi, Ilk olarak Beethoven'ın 9. Senfonisi'nin ilk seslendirilişinin 200. Yıldönümü olan 2024 yılında bu senfoninin Liszt tarafından piyano için uyarlamasınınn 1986 yılında EMI için kaydedilmiş olan İdil Biret performansını bir anma baskısı LP olarak yayınlıyor. Ayrıca, 9. Senfoni'nin öncüsü olarak kabul edilen Piyano, Orkestra ve Koro için Fantezi’nin İdil Biret’in Antoni Wit yönetiminde Bilkent Senfoni Orkestrasi ile 2008 yilinda yaptığı kayıt da bu 2 LP sette yer alıyor.
Bu ikili set Avrupa , Asya ve Türkiye'de* raflara çıktı bile. Biret’in LP yayınları bununla kalmayacak. 2025 için yayın programı hazır.
Koleksiyon değeri taşıyan çok ilginç bir LP 2025’in ilk yarısında raflarda olacak: Idil Biret ilk çocukluk kayıtları ( Paris 1949-1953-1959 )
“Hârika Çocuk” olarak 7 yaşında Paris’e ilk gittiğinde hemen dikkati çeken İdil Biret ile Radio France 1949 yılı sonunda stüdyoda bir söyleşi yapıp çaldığı bazi eserleri kaydetti. Bu kaydın benim kişisel hikayemde özel bir yeri var. Çünkü bunları, 1998 yılında 2. Cumhurbaşkanımız İsmet İnönü’nün 25. ölüm yıldönümünde İnönü Vakfı için CD olarak hazırlamıştım. Bu benim 41 CD’lik CD yapımlarının ilki olmuştu.
2025’te yayımlanacak LP’de bu kayıtlarla birlikte, İdil Biret’in 1953’te Wilhelm Kempff ile Théatre des Champs-Elysées salonunda 2700 seyirci önünde Mozart’in iki piyano için konçertosunu çaldığı konserden sonra, Radio France bu konserle ilgili bir program yapıp Biret’in yeni yaptiği kayıtları da yayımladı. Sette bunlarla birlikte , Biret’in 1959 yılında doldurduğu ilk profesyonel LP’ de bulunan Schumann’in Fantezi Parçalar eserinden seçmeler yer alacak.
J. S. Bach solo klavye eserleri 2LP halinde yayımlanacak. Idil Biret’in çeşitli dönemlerde, 1980 ABD Maryland, 1995 Paris, 2011 Istanbul Aya Irini, 2015 Istanbul Süreyya Operası’nda verdiği konserlerde kaydedilen Bach eserleri bu LP seti üzerinde yer alacak..
Bach’ın ardından Chopin gelecek. 200. Doğum yıldönümü konserlerinin kayıtları, Idil Biret’in 1990 Istanbul Aya Irini, 1995 Varsova Chopin Ödül Töreni, 2010 Şef Antoni Witt ile Lublin Chopin konser kayıtları gene 2 LP’den oluşacak sette yer alacak.
Ardından sıra Mozart’a gelecek. Mozart solo ve konçerto kayıtları da 2LP halinde hazırlanacak. Bu sette 10 konçerto, 2 sonat, bir fantazi bulunacak.
Ayrıca Bach’ın “Well-tempered klavier” ile “48 Preludes and Fuges” başlıklı temel yapıtlarının kayıtları da 4 CD’den oluşan bir albüm halinde yayımlanacak.
İdil Biret, geçirdiği rahatsızlık sonrası sahneye çıkmasa da, kayıt yelpazesinden sunumları genişleterek “Ben buradayım” diyor.
ŞEFİK KAHRAMANKAPTAN
17 Aralık 2024, Ankara
*LP, Türkiye’de internet üzerinden satışa çıktı:
