Başkent'te klasik müzik âleminin bir parçası olup da, Kavaklıdere'deki tarihî And Evi'yle ilgili anısı olmayan pek azdır. Yarım yüzyılı aşkın süredir And Evi ve sâkinleriyle ilgili biriktirdiğim anılara, 6 Aralık 2023 akşamı bir yenisini ekledim, Sevda-Cenap And Müzik Vakfı 37. Onur Ödülü Altın Madalyası'nın değerli müzik insanı Filiz Ali'ye (d.1937) sunuluşuna tanıklık ettim.
Filiz Ali'nin de And Evi'ne ilişkin anıları vardı. Vakıf Başkanı Ali Başman, boynuna altın madalyayı taktıktan sonra yaptığı teşekkür konuşmasında yıllar öncesine döndü. Ankara Devlet Konservatuvarı'nda piyano öğrencisi olduğu yıllarda, CSO'ya konser için gelen yabancı sanatçıların, ertesi gün And Evi'nde resital yaptıklarını, bu resitalleri sürekli izlediğini, piyano eşliklerini genellikle hocası Mithat Fenmen'in yaptığını, kendisinin de “nota çeviricisi” olarak görev aldığını anlattı. Salondan üst kata çıkan bir merdiven vardır And Evi'nde. Filiz Ali, sayfa çevirmediği konserleri o merdivenlerden izlemeyi severmiş.
Vakıf kurucuları Sevda Hanım ve Cenap Beyin evin kapısını hep açık tuttuklarını, Sevda Hanımın sınavlara iyi bir piyanoda çalışmanın önemine işaret ederek, And Evi'ndeki piyanoyu hazırlanması için kendisine tahsis ettiğini anlattı. Yetişkinlerin genç müzisyenlere el vermesinin, desteklemesinin önemini vurguladı.
Ankara'ya yetişkin kızı İdil Laslo ile gelmişti Filiz Ali... Sohbetimizde çocuğunun adını İdil Biret'in koyduğunu anlattı. Türkiye'de İdil Biret'e atfen konulmuş binlerce İdil var ama bu biraz farklı. İdil Biret, arkadaşına kızı olursa adını İdil koymasını kendisi söylemiş.
Konukların toplanmasından sonra, sunuşunu Vakıf genel sekreteri Pınar Alpay Yüksel'in yaptığı tören Vakıf Başkanı Ali Başman'ın konuşmasıyla başladı. A. Başman, geçen yıl Rengim Gökmen'in önerisiyle törenleri yeniden And Evi'ne aldıklarını, salon-konser için harcanacak paranın, iki şeflik öğrencisinin bilgi-görgü arttırması için burs olarak tahsis edildiğini anlatarak 2024'te de Filiz Ali Bursu'nun uygulanacağını söyledi.
Peki Filiz Ali'ye altın madalyanın verilmesinin gerekçesi neydi? Ödül defterine şu satırlar kaydedildi: "Yazar, müzik eleştirmeni ve sanat yöneticiliği kimliklerinin yanısıra, kuruluşuna ve yaşatılmasına öncülük ettiği Uluslararası Müzik Akademisi ve Müzik Festivali ile genç yeteneklerin gelişimlerine, ülkemizin tanınırlığına ve Türkiye'de Klasik Batı Müziğinin yaygınlaşmasına katkıları göz önünde bulundurularak 2023 yılı Vakıf Onur Ödülü Altın Madalyası’na layık görülmüştür.”
And Evi'nin mimar Hikmet Onat tarafından sahiplerinin isteği üzerine dinleti yapılacak biçimde planlanmış salonunda “vakıf dostları” vardı. 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, her zamanki “vefa”sını göstererek törene katıldı.
İki de “gölge bakan” vardı, CHP'nin yeni yönetiminin oluşturduğu gölge kabineden.. Aile ve Sosyal Hizmetler gölge bakanı Aylin Nazlıaka, Kültür ve Turizm gölge bakanı Koza Yardımcı'yı da sanat çevresiyle tanıştırmak üzere birlikte getirmişti. Aylin Nazlıaka'nın eşi ADK viyolonsel öğretmeni-rallici İzzet Nazlıaka, Mehmet Başman'ın vefatından sonra yeniden oluşturulan vakıf yönetim kurulunun da üyesi, Tıpkı Erdoğan Okyay'ın oğlu diplomat İskender Okyay gibi... Onlar görev gereği törendeydiler.
Ali Başman, Yaz Irmak, rengim Gökmen, Filiz Ali, Özden Toker, Şefik Kahramankaptan, Pınar Alpay Yüksel
İnönü ailesi geniş katılımıyla törendeydi. İsmet İnönü'nün kızı Özden Toker, torunu Gülsün Bilgehan ile Nurperi Özlen ve damatları oradaydılar. Özden Toker 93 yaşına karşın dimdik ayakta, İnönü Vakfı etkinliklerini sürdürüyor. Onun iki yaş büyüğü iş insanı Yüksel Erimtan da, vakıf kurucularının baba dostu olarak oradaydı. Hem SCAMV, hem İnönü Vakfı dostu iş insanı Mehmet Aydıner de ... Ankara Devlet Konservatuvarı müdür yardımcısı Cenk Güray , Başkent Devlet Konservatuvarı müdürü piyanist Kamerhan Turan, CSO müdür yardımcısı çellist Yaz Irmak, MDT yöneticisi koreograf Özgür Adam İnanç görebildiklerim arasındaydı.
Sanattan Yansımalar portalimizin yazarları Ayşe Öktem ile Vefa Çiftçioğlu, portalin “webmaster”ı Ertuğrul Birinci, piyanistler Hande Dalkılıç ve Gökhan Aybulus, Ankara Operası genç şefi Deniz Oliviera Erdinç, annesi piyano eğitmeni Vera Erdinç, önceki madalya sahipleri şef Rengim Gökmen ile besteci Turgay Erdener ve eşi soprano Selva Erdener, İhsan Doğramacı'nın kızı Şebnem Savaşçı, eski bakanlardan Hikmet Uluğbay ile Hikmet Sami Türk oradaydılar. Başman ailesinin yetişkin çocukları dahil tam kadro törende olduklarını herhalde belirtmeme gerek yok.
Başkent'in “en genç” foto muhabiri Ozan Sağdıç, 90 yaşının tüm çevikliği ile gene iş başındaydı. Kendisini, töreni fotoğraflarken saptadım.
İdil Laslo, Ozan ve Olcay Sağdıç, Filiz Ali ve Oğuz Sağdıç
SCAMV'nın onur ödülü altın madalya geleneğini sürdürmesi çok olumlu. Tek eleştirim, Mehmet Başman'ın vefatı sonrası, ödül verilenlere armağan olarak yazdırılan kitapların gecikmesi. Eskiden ödül sahibinin kitabı, ertesi yılın 6 Aralığında yayımlanmış olurdu. Şimdi bu hayli aksıyor, süre uzuyor. Geçen yılın ödül sahibi Rengim Gökmen'in kitabı henüz ortada yok. Bakalım Filiz Ali'nin kitabı ne zamana yayımlanabilecek?
ŞEFİK KAHRAMANKAPTAN
7 Aralık 2023, Ankara
Fotoğraflar: Oğuz Sağdıç ve Şefik Kahramankaptan