Silahlı Kuvvetler’den emekliliğe yöneltilen albaylarla, Devlet Orkestraları için açılan 4/B sınavını kazanan müzisyenlerin ortak noktası nedir?
Böyle saçma soru mu olur diye düşünenler çıkacaktır!
Oysa, Türkiye’de sürüp giden Cumhurbaşkanlığı Yönetim Sistemi içinde yer alan bakanlar, yardımcıları ve genel müdürlerin uygulamaları açısından bakıldığında, çok mantıklı bir ortak nokta çıkıyor:
Hem emekliliğe yöneltilen albaylar, hem de aylar önce yapılmış 4/b sınavını kazanan müzisyenler “toplumdan gizleniyorlar”…
Niye? “Atatürkçü albaylar tasfiye edildi” iddialarına dayanak oluşturmasın diye, yıllar yılı hem terfi edeni, hem emekliliğe yöneltileni açıklayan Türk Silahlı Kuvvetleri, artık Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı bir kurum olarak “emir-komuta zinciri” içinde topluma açık olması gereken bilgileri de gizleme yoluna gidiyor.
Bizim asıl konumuz, sözleşmeli 4B statüsünde de olsa, "belki birkaç sene sonra asıl kadroya geçirirler" umuduyla buna razı olup devlet kurumlarında görev alarak sürekli bir gelire kavuşmayı gözleyen genç müzisyenler:
Yani MSB ile değil, KTB ile ilgili.
Önce, 2023 sonbaharında Devlet Orkestra, Koro ve Topluluklarına sözleşmeli sanatçı alınacağı duyuruldu. Başvurular 02.10.2023 - 16.10.2023 tarihleri arasında Cumhurbaşkanlığı web sitesi altındaki Kariyer Kapısı üzerinden alındı.
Ardından başvuru sahiplerinin listesi, adları gizlenmeden Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü web sitesinde açıklandı.
Sınavların yapılış biçimi ve merkeziyetçi anlayışı ortaya çıkınca Kültür Emekçileri Sendikası, bazı uyarı ve önerilerde bulunmayı görev bildi:
https://www.sanattanyansimalar.com/gsgm-ne-uyarilar-ve-oneriler/7702/
Sınavlar “merkezi” olarak 18 Mart 2024-28 Nisan 2024 tarihleri arasında Ankara’da yapıldı. Burada ayrıntıları yinelemeyeyim, şu yazıya bakınız lutfen:
Herkes merakla sınav sonucunu beklemeye başladı. Doğrusu, çoksesli müzik alanında Devlet Orkestraları için başvuranların listesine göz attığımda, çok yetenekli, birkaç kez dinleyip beğendiğim gençlerin bulunduğunu gördüğüm için, ben de meraklılar arasında yerimi aldım. Bakalım hangi genç yetenekler, hangi orkestralara girecekti?
Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’nün “4/B Sözleşmeli Sanatçı Alım Sınavı Sonuç Duyurusu” tam da Haziran ayındaki Kurban Bayramı öncesi yapıldı. Sonuçlara gene Cumhurbaşkanlığı’nın Kariyer Kapısı üzerinden https://kariyerkapisi.cbiko.gov.tr/ linki tıklanarak ulaşılacaktı.
Acaba açıklamanın zamanlamasında niye tatil öncesi seçilmişti? Eh, hesap-kitap meselesi. Çünkü duyuruda sonuçlara itirazların 10 gün içinde dilekçe ile yazılı olarak elden, posta ya da kargo yoluyla yapılabileceği belirtiliyordu. İtiraz başvurusu dakika gecikse kabul edilmeyecekti! Bayram tatili uzatıldığı için, itiraz edecekleri birkaç günlük süre anca kalıyordu!
Herkes merakla tıkladı linki. O da ne? Hiçbir sonuca ulaşılamıyordu. Çünkü sonucun yer aldığı bölüm kamuya açık değildi, sınava giriş aday numarası ile ulaşılabiliyordu ve herkes sadece kendi sonucunu görebiliyordu. Orkestra Müdürlükleri de kendi orkestralarını kimlerin kazandığını göremiyorlardı. Ancak kazananlardan telefon edip “Ben sizi kazanmışım, ne yapmam gerekli” türü soranlar olursa haberdar olabiliyorlardı!
Sıınav ilanına 2023’te çıkılmıştı, bu yazının yazıldığı 1 Eylül 2024 tarihinde, büyük gizlilik içinde sınavı kazandığını öğrenenlere, hâla “resmi tebligat” yapılmamış, işe başlayabilmeleri için “gerekli evrak” istenmemişti. Aynı biçimde orkestra müdürlüklerine de kazananların listesi bildirilmemişti. 15 Eylül’de ilk maaşlarını almayı umud eden genç müzisyenler büyük hayal kırıklığı yaşıyordu.
Üstelik durum, sadece orkestralar için değil, Güzel Sanatlar Müdürlüğü’ne bağlı Türk Sanat ve Halk Müziği Toplulukları için de farklı değildi. Zaten genel müdürlük açtığı bu sınavda, kendi kuruluş kanunu ve yönetmeliği bulunan 6 Devlet Orkestrası ile kuruluş yasaları bulunmayan, yönetmeliklere göre çalışan öteki toplulukları aynı sınav torbası içine koyarak, bilmeyerek ya da bilerek baştan bir hukuksal karışıklık yaratmıştı.
Bu sınavla ilgili önceki yazımı şu cümleyle bitirmiştim: “Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü için yeni mahkeme yolları şimdiden görünüyor gibi…”
Nitekim, sınav sonuçlarına itiraz süresi bayram tatiline denk getirilerek kısıtlanmasına rağmen, Bakanlığa 500’e yakın itiraz yapıldığı söylentisi dolaşıyor, 150 kadar kazanamayanın da mahkemeye başvurma hazırlığı yaptığı konuşuluyordu.
Bu arada uzun süre boş kalan Ana Muhalefet Partisi Gölge Kabinesi’ndeki Kültür ve Turizm Bakanlığı koltuğuna CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülşah Deniz Atalar oturmuştu ve bunu duyururken, sınav konusunda gerekli pası da kendisine ben atmıştım:https://www.sanattanyansimalar.com/yazarlar/sefik-kahramankaptan/chp-de-bos-koltuk-nihayet-dolduruldu/3333/
Atalar, kültür alanındaki ilk ve tek yazılı açıklamasını 23 Ağustos 2024 günü yaparak Bakan’ı göreve davet ediyor, “Özellikle dansçı kadrolarına alınan bazı adayların, sınavda belirtilen asgari boy ve yaş kriterlerine uymadığı tespit edilmiştir. İktidara yakın bir ulusal gazetenin genel yayın yönetmeninin 49 yaşındaki eşi, gerekli asgari boy kriterine uymamasına rağmen dansçı olarak kabul edilmiştir. Bu durum usulsüzlük iddialarını daha da güçlendirmektedir” diyordu.
Gölge Bakan açıklamasında Devlet Orkestraları’na hiç değinmemiş, sadece topluluklarla ilgili duyumlardan hareket etmişti. Gölge Bakanın açıklamasının hayli “yüzeysel” kaldığı söylenebilirdi. Gene de konuyu bir miktar araştırıp, sorumluluk sahiplerine ulaşmış olabileceği şu cümlesinden anlaşılıyordu: “Bazı adaylar sınavın iptali için dava açmış, bakanlık ise sınav sonuçlarını açıklamış olmasından dolayı bu aşamada sınavı iptal edemediğini veya kazanan adayları işe başlatamadığını ifade etmiştir.”
Acaba başında dinsel müzikler konusunda uzman, İmam Hatipli gazelhan, işletmeci , "Çok Yaşa Tayyip Dede" şarkısının bestecisi Ömer Faruk Belviranlı’nın ( d. 1964) bulunduğu Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü, açtığı sınavın pek çok hukuksal aykırılık taşıdığının farkına vardığı için mi, sonuçları muhataplarına resmi olarak bildirmekten kaçınıyor, işi zamana yaymaya mı çalışıyordu?
Yeni sanat sezonunun açılışına az bir süre kala, özellikle çok eksik kadrolarla çalışan Çukurova, Bursa Bölge ve Antalya Devlet Senfoni Orkestraları, merakla konunun nasıl sonuçlandırılacağını bekliyorlar. Hâtta Çukurova DSO’nun şef yardımcısı Eray İnal, 18 Eylül’de orkestrasının Gaziantep’te Genel Müdür Belviranlı’ya eşlik edeceği ilahiler konserinde çalacak kadroyu saptamak için, yeni 4/B müzisyenlerin katılımını beklemeyi sürdürüyor ama görünüşe göre, nafile…
Belli ki daha bu aş, çok su kaldıracak…
ŞEFİK KAHRAMANKAPTAN
1 Eylül 2024, Ankara
