Fazıl Say'ın daha Almanya yıllarından bu yana, olumlu bir yanı, rakip olabilecek piyanistler dahil, kendinden genç yeteneklere yardım çabaları olmuştur. Onlara okul, hoca bulmaya çalışmış, öneriler getirmiş, kimileriyle birlikte sahneye çıkmış, adlarının duyulmasına, geniş topluluklar tarafından tanınmalarına katkı yapmıştır.
Çoksesli uluslararası müzik alanında günümüz koşullarında yetenekli çocuklar için en büyük sorun, burs, katkı bulabilmek. Yurtdışındaki bazı okullar, en azından ilk yıl için gelen öğrencinin kendi masraflarını karşılayarak okumasını, yapılacak değerlendirmeye göre ikinci yıl hangi oranda burs verilebileceğinin kararlaştırılması yöntemini uyguluyor. Tam burs ancak çok üst düzey yetenekler için söz konusu olabiliyor.
Genç müzik öğrencilerinin en çok tercih ettikleri ülke Almanya, çünkü orası hâla bir “sosyal devlet” olduğu için okul ücreti yıllık olarak sadece 500 avro! Ama çocukların yaşamak için en azından aylık 850 avroya gereksinimleri var. Bir başka ülke Rusya... Moskova ve St. Petersburg'daki iki önemli konservatuvar, Çaykovski ve Rimski Korsakof, yeni ekonomik sistem içinde paranın tadını aldılar ve her yıl okul ücretlerini arttırıyorlar. Şu anda sanırım yıllık 10 bin dolar civarında ... Buna yaşam giderlerini de eklemek gerek...
Genç yetenekleri mümkün olduğunca izliyor ve desteklemeye çalışıyorum. Andante dergisinde yıllardır sürdürdüğüm “Gençlerden Haberiniz Var mı?” sayfasının hayli işe yaradığının da farkındayım. Pek çoğu, gitmek istedikleri ya da hocalar taraından bizzat davet edildikleri okulun sınavını kazanıyorlar, iş kalıyor destek bulmaya... Bazı “mesen”ler var ama olanakları sınırlı...
Şimdiye kadar yazılarımda en çok üzerinde durduğum konulardan biri, özellikle İstanbul'da kimi büyük sermayedar ve sermaye kuruluşlarının “yıldönümü” veya “imaj geliştirme” gibi nedenlerle binlerce doları yabancı solist ve orkestralara harcamaları olmuştur. Bu paralar bir fonda toplanıp yetenekli öğrencilerin yurtdışı eğitimini destek ya da onların kaliteli çalgı gereksinimlerinin karşılanması için kullanılması önerilerime nedense (!) hiç yanıt gelmemiştir! Tabii sözüm, lisansüstü burs veren Eczacıbaşı, her yıl bir müzisyene olanak tanıyan Borusan gibi kuruluşlardan dışarı...
Son birkaç ay içinde Fazıl Say bu konuda bir girişim geliştiriyor. Kendisi paraya hiç el sürmeyecek bir sistem geliştirmeye çalışıyor. Çağrısı şöyle:
“Genç yeteneklerimiz dünya yarışında! Genç yetenekler, müzik eğitimleri boyunca temel ihtiyaçları için desteğe ihtiyaç duyuyorlar. Yapılacak olan burs yardımı ile Dünya'nın en iyi kurumlarında eğitimlerini tamamlayacaklar. Destek olmak için [email protected] adresine eposta gönderin. Biz de bu güzel amaç için aracı olarak iletilerinizi ihtiyaç sahiplerine ileteceğiz ve öğrenciler ile direkt olarak bağlantıya geçerek kendilerine destek olun!”
Fazıl'ın nerede hangi gencin destek beklediği konusunu ciddiye aldığını, araştırma yaptığını biliyorum. Benden de bildiğim isimleri istedi, ben de yolladım. Bu girişimin gerekli ilgiyi görmesini diliyorum. Pek çok zenginimiz var, herkes birer çocuğun aylık yaşam giderini karşılasa, büyük rahatlık sağlanır. Ayrıca her ay küçük de olsa katkı yapmayı göze alacak orta gelirli gönlüzenginlerin bulunduğunu da biliyorum.
Dileğim Fazıl'ın girişiminin geniş destek bulması ve yetenekli çocuklarımızın sıkıntıdan kurtulabilmesi, kazandıkları önemli konservatuvarlarda okuma olanağını kaybetmemeleridir.