Salondaki dinleyicinin pek çoğu hayretler içindeydi, kulaklarına yabancı gelmeyen bu ezgileri nasıl da gitarıyla büyük ustalıkla seslendiriyordu bu uzun boylu genç klasik gitarist?
Cemal Reşit Rey’in (1904-1985) piyano konçertosundan gitara ünlü Alerio Diaz (1923-2016) ile birlikte uyguladıkları Gitar Konçertosu, teknik güçlükler içermekle birlikte gitaristin ustalığını yeterince göstermesine olanak verir nitelikte değildi. Ama yapıt tamamlanınca, gitarist bis parçası olarak Isaac Albeniz’in (1860-1909) klasik gitar repertuvarında önemli yeri olan solo piyano eserlerinden Asturias’ın solo gitar uyarlamasını çalmaya başlayınca, dinleyici genç müzisyenin ne denli yetkin bir usta olduğunu fark etti.
Bu genç gitarist, daha çocukluk yaşlarından itibaren girdiği uluslarası yarışmalarda kendinden yaşça hayli büyük yetişkinleri sollama başarısı gösteren Özberk Miraç Sarıgül’den ( d. 2000) başkası değildi.
Şef Ender Sakpınar yönetimindeki Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Senfoni Orkestrası eşliğinde ikinci bis parçası olarak da Roland Dayens’in ( 1955-2016) Gitar ve Yaylılar İçin Tango en Skai’deki başarısıyla, 38. Uluslararası Ankara Müzik Festivali’nin açılışında kendini göstermiş oldu.
Özberk Miraç Sarıgül, müzik öğrenimini tamamını Bilkent MSSF’nde Prof. Kağan Korad’la yaptı. Öyle ki, yurtdışından gelen burslu teklifleri de kabul etmeyerek yüksek öğrenimini Kağan Korad’la tamamlamayı tercih etti. Şimdi de H.Ü. Ankara Devlet Konservatuvarı’nda Eren Süalp danışmanlığında yüksek lisans çalışmalarını sürdürüyor. Yıllardır izlediğim, sayısız solo ve konçerto performansına tanıklık ettiğim Sarıgül’ün şu an için, ülkemizde son yıllarda yetişen pek çok iyi gitarist arasında birkaç adım önde olduğunu rahatça söyleyebiliriz.
Cemal Reşit Rey’in Gitar Konçertosu’na gelince, bestecinin “Eski Bir İstanbul Türküsü Üzerine Çeşitlemeler” başlıklı piyano ve orkestra için yapıtının gitara uyarlanmış biçimidir.
Yapıtın özgün halini anıtsal piyanist TC. Devlet Sanatçısı İdil Biret (d.1941) besteci yönetimindeki Tonkünstler Orkestrası eşliğinde Viyana’da 1965’te yapmıştır.
Kısaca Kâtibim Çeşitlemeleri olarak da bilinen yapıtın gitara uyarlanmasını ise bir bakıma Joaquin Rodrigo’ya (1901-1999) borçluyuz. Rey’in arkadaşı olan Rodrigo, gitarist Aloria Diaz ile birlikte Aranjuez’in seslendirilmesi için İstanbul’a geldiğinde, piyano konçertosunun gitar versiyonunun yapılması fikri doğmuş, Rey ile Diaz gitar partileri için birlikte çalışmışlar, ilk seslendirmeyi de bir yıl sonra 1976'da gene İstanbul’da Diaz yapmıştır. Ancak elyazısı partitürdeki gitar partilerinden bir kadans ile birkaç partinin üzeri kalemle çizilmiştir ve Diaz iki konserinde bu bölümleri çalmamıştır. Büyük ihtimalle, bu çıkarmaları kendisi yapmıştır. Yapıt bu haliyle bir kez de gitarist Murat Usanmaz solistliğinde seslendirilmiştir.
Solistler ve orkestralar, genellikle el yazısı notalardan pek hoşlanmıyor, artık bilgisayarla düzenlenmiş partitür ve partileri tercih ediyorlar. Yapıt üzerindeki bu çalışma da, Başkent Üniversitesi Konservatuvarı’nda gitarist Cem Çeliksırt danışmanlığında Duru Yavşan tarafından yüksek lisans tezi olarak yapıldı. Üzerine kalemle çarpı işareti konularak çıkarılmış bölümler eklenip bazı küçük düzeltmeler de yapılarak, ortaya el yazısı özgün notaya en yakın partitür ve çalgı partileri elde edildi.
İşte bu nedenle, SCAMV el broşüründe yapıtın yanında “Eksiksiz haliyle ilk seslendirilişi” notu yer aldı.
MEB Şura Salonu'ndaki konserin ikinci yarısında, artık oturmuş bir senfoni orkestrası özelliği taşıyan EBBSO, genel müzik yönetmeni şef Ender Sakpınar yönetiminde iki yapıt seslendirdi. Başkemancı sandalyesinde Suat Canan Dalgaç oturuyordu. Çek besteci Bedrich Smetana’nın (1824-1884) Vatanım başlıklı senfonik şiirinden ülkenin önemli ırmağını anlattığı Moldau ile Rus besteci Alexander Borodin’in (1833-1887) Prens Igor operasından Poloveç Dansları dinleyici tarafından alkışlarla karşılandı. Sakpınar ve EBBSO tam üç farklı bis parçasıyla dinleyiciyi coşturdu.
Açılış konserlerinin vazgeçilmez dinleyicisi 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, salona protokol girişinden sessizce geldi ama fark edildiği andan itibaren dinleyici tarafından alkışlandı.
Bir ilginç not da şef Ender Sakpınar’ın kendisine sunulan çiçek buketinden seçtiği bir beyaz karanfili sahneden İnönü Vakfı Başkanı Özden İnönü Toker’in kucağına atmasıydı.
ŞEFİK KAHRAMANKAPTAN
5 Nisan 2024, Ankara
Not: 30 Nisana kadar sürecek olan Festival programına https://www.ankarafestival.com/ adresinden ulaşabilirsiniz.