Duayen viyolacımız Ruşen Güneş 75 yaşında
Değişik yaş kuşağındaki viyolacılarımızın idolüdür Ruşen Güneş... Tevazuu, yardımseverliği, gençlere verdiği destek, repertuarın genişlemesi için bestecilerimize verdiği siparişler ve ona adanmış konçertolarla ilk akla gelen isimdir. En önemlisi de, işine saygısı, sevgisi, sağlığı elverdiği, eli viyola tuttuğu sürece sahnede olma, öğretmeyi ve çalmayı sürdürme kararlılığıdır.
22 Mart Pazar akşamı Ruşen Güneş'in 75. yaşını Ankara'da bir konserle kutladık. Ankara Devlet Konservatuvarlılar Derneği ( ADK-DER) bu “konser-parti” organize etmişti. Sahne etrafına renkli balonlar serpiştirilmişti.
Konser öncesi karşılaştığımızda, “Pazar günü evden çıkmana sebep olarak verdiğimiz rahatsızlıktan ötürü özür dileriz” esprisini patlatıverdi. Hasret giderdik.
Güneş, “Bu konser benim zamanında okuduğum binada yapılacaktı, önce oluru çıkmıştı ama sonra tarihi değiştirdiler” diyerek konserin neden Cebeci'deki tarihi binada değil de, konservatuvarın şimdiki binasındaki o küçük salonda verildiğinin açıklamasını yaptı. “Yaş 35 yolun yarısı demiş şair, biz 75'e geldik, gemi yoluna devam ediyor” esprisini de ihmal etmedi.
İlk eser Bach'ın 6. Brandenburg Konçertosunu iki viyola solisti olarak Ercan Gören'le birlikte, Aslı Gülketin, Melis Ezgi Sakabaş ve Sevinç Memedov'un viyolonsel, Kiril İvanov'un kontrabas eşliğinde seslendirdiler. İkinci eser G.P. Telemann'ın Sol majör Viyola Konçertosu'ydu. Eşlikte kemanlarda Jülide Yalçın Dittgen, Tuba Tamer Türeli, viyolada Ercan Gören, viyolonselde Aslı Gültekin, kontrabasta gene Kiril İvanov vardı.
Geniş kadrolu eser olarak da Max Bruch'un keman ve viyola için İkili Konçertosu seçilmişti. Keman solisti Aslı Özsoy Körner'di.
Kadroya kemanlarda İlknur Özcan Andersen, İlayda Etem, Onur Akalın, Şanzelita Aykanat, Arda Ekber Sırmalı, Ayça Mutluer, Neslihan Erten, Aydın Özkök, Gönenç Sazer, Hasan Arslan ve Ezgi Delal, viyolada Bahadır Başabak, Yağmur Tekin, Melda Sak, Viyolonselde Arzu Gürerk Sugüneş, kontrabasta Şakir Özdemir eklendi. Çembalo niyetine elektrikli piyanoda Hande Uçar vardı.
Konserde yer alanları tek tek yazmamın nedeni, böyle “vefalı” bir organizasyona kimlerin katkı verdiğinin bilinmesini isteyişim.
Dinleyiciler arasında değişik kuşaklardan viyolacı ve öğreticileri vardı: Betil Başeğmezler, Feza Gökmen, Çetin Aydar, Bige Bediz Kınıklı, Ali Başeğmezler. En küçük viyola öğrencisi dinleyici de tenor Tamer Aykut'un oğlu Arda'ydı. Şahsen tanımadığım için adlarını atladıklarım varsa, mazur görsünler lutfen...
Bruch ikili konçertoda oda orkestrası boyutuna gelen topluluğu günümüzün yeni kuşak yetkin şeflerinden Orhun Orhon yönetti. Şöyle bir baktım, CSO, Opera Orkestrası, OAB ve AÜDK'ndan işini seven isimler biraraya gelmişti. Çalanlar da, biz dinleyenler de keyif aldık.
ADK-DER küçük bir de ikram hazırlığı yapmıştı. Bir de ne görelim, üzerinde Ruşen Güneş'in fotoğrafı işlenmiş diktörgen bir pasta şef kursusuna yerleştiriliverdi, köşelerine konan mumları da Güneş alkışlar arasında üfledi. Kardeşi Murat Zeki Güneş de eşiyle birlikte bu küçük kutlamanın katılımcıları arasındaydı.
Güneş'e sağlık ve daha uzun sahne yılları dilerken, yaşamından bazı ayrıntıları da hatırlatmakta yarar var:
RUŞEN GÜNEŞ KİMDİR?
Ankara'nın Beypazarı ilçesinde 1940'da doğdu. İlkokulda, Hikmet Şimşek'ten mandolin dersleri alarak müziğe başladı, Hüsnü Özbayezit ile bir yıl keman çalışarak girdiği Ankara Devlet Konservatuvarı sınavını kazanarak Necdet Remzi Atak'ın keman öğrencisi oldu. Bir yaylı dörtlü çalışması için kimse viyola çalmak istemeyince, bu enstrümana yöneldi. 1961'de konservatuvarı bitirdikten sonra Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası 'na katıldı. 1963'de bir bursla gittiği İngiltere'de iki yıl Kraliyet Müzik Koleji'nde Frederick Riddle ile çalıştı. Türkiye'de askerlik görevini yaptıktan sonra İngiltere'ye göç etti . William Primrose'un davetiyle bir yıl da Amerika'da çalıştıktan sonra İngiltere'ye dönerek Londra Filarmoni Orkestrası'nın birinci viyolacısı olarak 10 yıl görev yaptı. Daha sonra 11 yıl süreyle BBC Senfoni Orkestrası'nın birinci viyolacısı olarak çalıştı.
Adnan Saygun'un Viyola Konçertosu'nun ilk seslendirmesini Ankara'da CSO ile yaptı. Kendi siparişi üzerine Cengiz Tanç'ın yazdığı Viyola Konçertosu'sunun da dünya prömiyerini yapan Ruşen Güneş Necil Kazım Akses, Yalçın Tura, Ateş Pars gibi bestecilerin değişik formlardaki viyola eserlerinin ilk seslendirmelereni gerçekleştirdi. Çeşitli Avrupa ülkeleri ve Türkiye'de değişik oda müziği gruplarıyla da çalışan Ruşen Güneş, ünlü piyanistimiz İdil Biret'le Ateş Pars'ın piyano-viyola sonatının dünya prömiyerini yaptı. Semih Korucu'ya sipariş ettiği Sema adlı yapıtın prömiyerini Antalya Devlet Senfoni Orkestrası eşliğinde yapan Ruşen Güneş, bir eğitimci olarak da kaliteli viyolacılar yetiştirmek için çaba gösteriyor. İstanbul Mimar Sinan ve İzmir Yaşar Üniversiteleri'nde master-doktora dersleri verdi, Ankara'da ustalık sınıfları düzenledi. Çeşitli beste ve viyola için düzenlemeleri de bulunan sanatçı, önemli şairimiz Orhan Veli'nin şiirleri üzerine ibesteleriyle özel dinletiler de sunuyor. 1998 yılında Kültür Bakanlığı'nca verilen”Devlet Sanatçısı” unvanını sahip olan Ruşen Güneş, halen solistlik yanında İzmir Yaşar Üniversitesi'nde viyola ve oda müziği profesörü olarak görev yapıyor. Güneş'e 2014 yılında SCAMV Onur Ödülü Altın Madalyası sunuldu.
