Ankara Modern Dans Topluluğu, 20 Nisan 2024 tarihinde, "Enternasyonal III" adlı 2 Perdelik Modern Dans temsilini sundu. Böyle bir çalışmanın ilk yılları 1995 e kadar gider. 1992 yılında kurulan Modern Dans Topluluğu, 11 Mart 1995 yılında MDT ENTERNASYONAL Programı ile izleyicilere yabancı koreografların çalışmalarından oluşan bir dans gösterisi hazırlar ve bu şekilde "Enternasyonal" çalışmalar başlamış olur. Bu ilk çalışmada Mark Baldwin (Üç Kısa Parça), Yair Vardi (Özlem), Amanda Miller (Göksel Devinimin Nedenleri), Ashley Page (Seyyar Bir Şölen) gibi koreografların yarattığı anlamlı mesajları olan dans parçaları izleyicilerle buluşur. Topluluğun sanat yönetmeni Beyhan Murphy'nin de yalnızca 11 Mart 1995 tarihinde sahnelenecek olan Sel adlı çalışması da programda yer almıştır. O tarihte, dansçılar arasında Serpil Bengier, Özge Kınıklı, 2023 yılında hayatını kaybetmiş olan Alparslan Karaduman, İhsan Bengier, Aydan Türker, Deniz Kılıçlı, Bürge Öztürk (şimdiki Modern Dans Topluluğu Sanat Yönetmeni ve eğitmen), Uğurum Özorhon, Ejder Keskin, Deniz Alp (şimdiki MDT Sanat Yönetmeni Yardımcısı ve eğitmen), Yıldız Kaplan, Devrim İleri, Müge Güleşen (şimdi eğitmen), Cüneyt Şekercioğlu, Pelin K. Başbuğ (şimdi prodüksüyon asistanı) , Yener Turan, Cem Görk (stajyer olarak) bulunmaktaydılar (Modern Dans Topluluğu Enternasyonal Program Kitapçığı 1-17).
11 Kasım 2000 tarihinde, MDT bu sefer ENTERNASYONAL II 'yi sunar. Yine yabancı konuk koreograflar değişik çalışmalarla bir modern dans şöleni yaratırlar. Koreograflar arasında Samuel Wuersten, Nicole Caccivio, Jutta Hell, Dieter Bauman, Kelly Parsley, Mollye Maxner, Paul Clayden bulunmaktadırlar. Görüntüye getirilmek istenen temalar arasında yaşam, dürüstlük, arkadaşlık, cesaret, umut, empati, sevgi, ölüm gibi yıllar geçse de tekrarlanan temalar yer almaktadır. Dansçıların canla başla ve büyük bir ciddiyetle dans edişleri, disiplinli çalışmaları hemen dikkati çeker (Çıkıgil 68). Topluluğun o tarihteki Sanat Yönetmeni ve koreografı Beyhan Murphy böyle çalışmaların devam etmesini ister. Beyhan Murphy, Ankara MDT'nin 2002 yılına kadar Sanat Yönetmenidir. Yaratıcı çalışmalarını 2011 - 2015 yılları arasında İstanbul MDT'yi kurarak ve yöneterek devam ettirir.
20 Nisan 2024 tarihinde de ENTERNASYONAL III gerçekleştirildi. 2 Perdelik bu temsilde Rabbit Hole (Tavşan Deliği) ve Thrill (Heyecan) adlı iki çalışma izleyicilere sunuldu.
1.Perde'de yer almış olan, Rabbit Hole (Tavşan Deliği) konuk koreograf Tu Hoang tarafından yaratılmış. "Tavşan deliği" hemen akıllara İngiliz yazar, şair, matematikçi, forograf sanatçısı Lewis Carroll' ın (Charles Lutwidge Dodgson, 1882 - 1898) Alice's Adventure's in Wonderland (Alis Harikalar Diyarında)(1865) adlı eserini getiriyor (Carroll wikipedia 1). Eserin 1. Bölümü'nde, Alice'in canı sıkılmaktadır. Kendini bir türlü oyalayamaz. Tam bu sırada pembe gözlü bir tavşanın acele acele geçtiğini ve devamlı saatine baktığını görür ve hayretler içinde tavşana bakarken onu izlemek üzere harekete geçer ve tavşanın peşinden onun gittiği deliğe girer ve oradan da bilinmeyene veya harikalar diyarına doğru yolculuğu başlar. 21. Yüzyılda, böyle bir yolculuk kafası karışmış veya odak noktasını kaybetmiş araştırmacıların yaşadıklarını anlatan bir metafor olmuştur ( Carroll, Chapter 1 1).
Koreograf Tu Hoang, bireylerin içsel yolculuklarını dans diliyle anlatmak istiyor. Bireyler bu yolculukta bir çeşit "mistik dönüşüm" yaşıyor (Enternasyonal III Program Kitapçığı 14). Eser başlamadan önce izleyiciler salona girdikleri zaman minik zil sesleri onları da böyle bir yolculuğa hazırlıyor. Sahnede ise, siyahlar içinde bir dansçı bağdaş kurmuş vaziyette hareketsiz duruyor. Eser başladığı zaman sahnedeki dansçı ona katılan diğer dansçılarla (onlar da bağdaş kurarak oturuyorlar) bir "nefes alıştırması" başlatıyor. Önceleri yavaş yavaş nefes alınıp veriliyor, sonraları daha hızlı nefes alınıyor. Dansçılar baştan aşağı siyah kostümler içinde. Yalnızca kolları çıplak. Dansçılar ayağa kalkınca, yolculukları da başlıyor. Ara sıra onlar da elleriyle tavşan kulakları yaratarak hızlı hızlı yürüyorlar. Bu dans düzenlemesinde hemen dikkati çeken çıplak kolların harektleri ve parmakların şekilden şekile girişi. Çıplak kollar ve eller siyah kostümlerle birer zıtlık oluşturuyor.
Hareketler çabuklaşıyor, eserin başındaki durağan pozisyonlardan dinamik bir duruma geçiliyor. Eserin sonunda, dansçılar yolculukları sırasında iyice arınmış olarak üzerlerindeki siyah kostümleri sıyırıyorlar ve yalın benliklerine ulaşıyorlar.
Rabbit Hole (Tavşan Deliği) 'nin müziği Emre Kesim'e ait. Kesim, bu müziği genç yaşta hayatını kaybetmiş olan sanatçı Mehmet Şafak Türkel'e adamış (Enternasyonal III Program Kitapçığı 12). Bu çalışmanın Repetitörü Deniz Alp.
2. Perde'de konuk koregraf Dong Kyu Kim'in Thrill (Heyecan) adlı çalışması izleyicilerle buluşuyor. Dong Kyu Kim, İstanbul MDT Dans Adrenalin için de çalışmalar yapmış. 1. Perdeki "mistik yolculuk" tan sonra bu çalışmada dansçılar iyice enerji dolu bir dansçılık sergilediler. Belki hareketlerde devamlı bir tekrar göze çarpıyordu ama dansçılar eserin sonuna kadar aynı tempoda, aynı güçte danslarına devam ederlerken arada sıra seslerini bile yükseltiyorlardı. Bir arada, birbirlerinden de güç alarak hiç durmamacasına yoğun bir tempoda dans ettiler. Hareketlerde hiçbir aksama, şaşırma, tereddüt görülmüyordu. Enerji dolu bu çalışma sonunda izleyiciler de dansçıları aynı enerjiyi yansıtarak alkışladılar.
Bu çalışmanın müziği Jiho Jang'a ait. Eserin repetitörü Özlem Özükan Şensoy.
Bu iki perdelik temsilin Kostüm Tasarımı Tülay Şimşek, Işık Tasarımı Bülent Arslan, Ali Gökdemir tarafından yapılmış. Prodüksiyon Asistanı A.Pelin Köken, Sahne Amiri Nazlıcan Fırat, Koreografi Asistanı ise Ayça Kaçıra.
1995 yılında başlatılmış olan "ENTERNASYONAL" çalışmaları, 2024 yılında da aynı yaratıcılık, enerji, dinamizm dolu koreografik düzenlemeleri ve dansçıların disiplinli, kontrollü, aksama göstermeyen hareketlerini, özverili sanatçılıklarını dans diliyle görüntüye getirmiş oldu.
Necla Çıkıgil
21 Nisan 2024, Ankara
Fotolar: Tarkan Serengül. Selam fotoları : Necla Çıkıgil
KAYNAKÇA
Çıkıgil, Necla,
"Ankara'da MDT Gösterisi", Milliyet Sanat, Sayı: 494, 15 aralık 2000, 68 - 69.
Carroll, Lewis,
Wikipedia 1, en.wikipedia.org/wiki/Lewis-Carroll
Carroll, Lewis
Alice 's Adventures in Woderland, Chapter 1, 1
alice-in-wonderland.net/resources/chapters-script/alices-adventures-in-wonderland/chapter-1
Enternasyonal III Program Kitapçığı, Ankara Devlet Opera ve Balesi Yayınları, 2023 -2024 Sezonu Sayı: 7, 1 - 32.
Modern Dans Topluluğu Enternasyonal Program Kitapçığı, 11 Mart 1995, 1 - 17.
