Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası yaza dünyaya açılarak, “Malta Turnesi” ile başladı. Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası, ”European Foundation For Support of Culture” tarafından düzenlenen “2022 Malta Uluslararası Kültür Festivali”nden aldığı davet üzerine T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kısıtlı desteği ile bir konser turnesi yaptı.
ÇDSO, 30 Haziran – 4 Temmuz tarihleri arasında Valletta’da her biri farklı konser programına sahip üst üste dört konser verdi. Bu konserlerde ÇDSO şef Eray İnal, Azeri şef Valid Ağayev ve Maltalı şef Alan Chircop’un batonu altında dolu salonlarda verdikleri dört konserle Maltalı klasik müzikseverlerin büyük beğenisini kazandı. ÇDSO bu konserlerinde konuk solist olarak flüt sanatçısı Jasmine Choi, keman sanatçısı Marc Bouchkov, yine keman sanatçısı Chloe Hanslip ve ÇDSO üyesi trompet sanatçısı Gökhan Par’a başarılı eşlikler yaptı.
Bu turneye dair en çarpıcı gelişme ise Gökhan Par’ın final konserinin solisti olmasıydı. Turnenin son konser solistinin Covid 19’a yakalanması sonucu konseri iptal olması konuşulurken Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası’nın başarılı trompet sanatçısı Gökhan Par, repertuvarında hazır olan eserleri çalabileceğini söylemesi ile hem konserin iptal edilmemesini sağladı, hem de final konserinin solisti oldu. Gökhan Par Maltalı şef Alan Chircop yönetimindeki ÇDSO eşliğinde Piazzola’dan Libertango, Oblivion ve Lavirgen de la Macarena’yı seslendirdi.
ÇDSO'nun dört konserinde solistler Maltalı besteci A. Shor’un konçertolarını, ayrıca F. Schubert - Senfoni No.8, K. Karayev - Vals, L. van Beethoven - Senfoni No.4, Eray İnal - Anadolu Rapsodisi, P. İ. Çaykovsky - Fındıkkıran Bale Süiti, Uyuyan Güzel Bale Süiti, A.Piazzola - Libertango, Oblivion ve Maltalı besteci Charles Camilleri’nin Malta Süiti’ni seslendirdi.
55 kişilik sanatçı kadrosuyla konserlere çıkan ÇDSO, Maltalı seyircilerin gönüllerini fethetmelerinin yanı sıra orkestrayı davet eden festival yöneticilerinin de övgüler almışlar.
Özellikle maestro Orhan Şallıel’in yardımcı şefliğini başarı ile yürüten şef Eray İnal orkestrasını yönetmekte gösterdiği kusursuz uyum ve başarısı ile dikkatleri üzerine toplamış. Festival komitesi Türkiye’nin klasik müzikte varlık gösterdiğini bildiklerini lakin ilk defa bir Türk orkestrasını davet ettikleri festivallerinde “böyle üst düzey teknik kapasiteye sahip bir Türk orkestrasına ev sahibi yapmış olmaktan dolayı şaşkın ve de çok mutlu olduklarını” ifade etmişler.
ÇDSO’nun verdiği dört başarılı konserin ses ve video kayıtları yapılmış ve en kısa zamanda Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası’nın YouTube kanalından yayınlanacağını buradan duyuralım.
Gelelim büyük övgüler alan Eray İnal’ın bestesi “ Anadolu Rapsodisi”ne. Çünkü ülkemizde çok çalınma fırsatı bulamayan bu eserden, festivalin en dikkat çekici eseri olarak nitelendirilmesi sebebiyle bahsetmemek haksızlık olur. Bu eser 2013 yılında Sevda Cenap And Müzik Vakfı’nın düzenlemiş olduğu ve birincilik derecesinin verilmediği “Ulusal Beste Yarışması”nda 3.cülük kazanmış dikkat çekici bir eser.
Eser adından da anlaşılacağı Rapsodi formunda yazılmış, bölüm araları olmayan ve durmadan çalınan bir eser. Eser Türk Müziği ezgileri ve Batı müziği armonisinin birleşimiyle Anadolu’ya göç etmekte olan Türklerin hikayesini 5 farklı temada anlatmaktadır. Eserin birinci kısımında yolda geçen zamanlar, üzüntüler, acılar, umutlar minör bir ezgiyle anlatılmış. Klarnet solo bu kaygıları ve duyguları betimlemek ,için ön plandadır. İkinci kısımda vatan olan Anadolu’nun işgali gergin bir temayla vurgulanır, timpani ve yaylılar savaşın adeta habercisidir. Do diyez minörün geldiği temada savaş başlar ve çok canlar kaybedildiğinin hikayesidir bu. Sondaki hüzünlü tema bunu anlatır ama sonunda zafer kazanılmıştır. Klarnetin tekrar girişi artık yaraların sarılmaya başlandığını, mutlu günlerin geldiğini belirtir ve artık Anadolu’yu almış olmanın ve yerleşmenin heyecanı başlar. Üçüncü kısım Trakya melodisiyle başlar ve artık kutlamalar başlamıştır. Düşman şehri terk etmiştir. Anadolu Türklerin olmuştur artık. Herkes mutludur, eğlence tüm Anadolu’da devam etmektedir. Bu temada duyulan darbuka ve parmak zili durumu daha da pekiştirir. Dördüncü kısım aşkı, birbirlerine aşık olan gençlerin hayalleri anlatılmaktadır. Obuanın solosuna arp eşlik eder. Beşinci ve son kısım Karadeniz havasını çağrıştırır. Gençler muratlarına ermiştir. Düğünler olur ve Anadolu’daki Türk halkının mutlu eğlenceli ve huzurlu bir hayat yaşadıklarını ifade eden hızlı ve hicaz makamında bir melodiyle eser son bulur.
Eray İnal yönetimindeki ÇDSO, bu eserin basılı icrasının hemen ardından Ulvi Cemal Erkin’in meşhur ‘Kökçekçe’sini Maltalı müzikseverler buluşturarak harika bir konser finali gerçekleştirmiş.
Ayrıca T.C. Valetta Büyükelçisi Kerem Ahmet Kıratlı ÇDSO’yu turne boyunca hiç yalnız bırakmamış ve bizzat konserlerine gerek destek vermiş.
Ve son bir not olarak bu turnenin Kültür Bakanlığı tarafından karşılanan kısmı maalesef çok cüz'i olmuş ve hemen hemen masrafların %90'ı festival yönetimi tarafından karşılanmış. Bu ve benzer ülkemizi tanıtma fırsatlarında bakanlığımızın çok fazla destekleyici olmasının ülkemizin destinasyon pazarlaması ve tanıtılması anlamında benzersiz katkılar sağlayacağının yadsınamaz bir gerçek olduğunun altını çizmek isterim.
ÇDSO’yu gerçekleştirdiği bu başarılı turne için canı gönülden kutluyoruz.
OSMAN ENFİYECIZADE
5 Temmuz 2022, Moda /İstanbul