Günümüzde dünyanın değişik ülkelerinde binlerce müzisyen yetişiyor. Çalgılarında ne denli ustalaşırlarsa ustalaşsınlar, sıyrılıp öne çıkabilmek için ya çok önemli bir yarışma birinciliği, ya arkasında sıkı bir lobi bulunması, ya da çok becerikli bir uluslararası menajer ve şans gerekiyor.
İşte inanılmaz müzikal bir viyolonsel sanatçısı olan Benyamin Sönmez'i, tam şans kendisine gülmüşken kaybetmiştik. Anne-Sophie Mutter Vakfı, tam onu Rostropoviç'in hakkındaki övgüleriyle tanınmaya başladığı uluslararası dolaşımda uçurabilecekken, yitirivermiştik.
Bu şans-şanssızlık ikilemini, Fethiye'nin Beşkazâ Meydanı'nda Başkırt çellist Rustem Khamidullin'i dinlerken düşünüp durdum. Benyamin yaşasaydı şimdi 35 yaşında ve kimbilir nerelerde olacaktı?
Rustem Khamidullin (d. 1989) ise şimdi 29 yaşında… Benyamin'den biri CSO eşliğinde olmak üzere birkaç kez dinlediğim Şostakoviç'in 1. Çello Konçertosu'nu Rüstem'den bu karışık duygular içinde dinledim.
Rüstem'i geçen yıl gene Fethiye'de katılıp birinciliği elde ettiği Benyamin Sönmez Viyolonsel Yarışması'nda dinleyip ne denli iyi bir teknik ve müzikaliteye sahip olduğunu görmüştüm. Bu kez şef Münif Akalın yönetimindeki Muğla Büyükşehir Orkestrası eşliğinde Şostakoviç konçertoyu mükemmel seslendirdi. Bu seslendirmede Rustem'in iyi hazırlanmış olmasının yanısıra, bir şansı orkestrayı bu eseri kendisi de seslendirmiş olan çellist-Şef Münif Akalın'ın yönetiyor olmasıydı.
Rustem sağlam entonasyonu, dolgun tonu, gelişmiş yay tekniğiyle genç bir çellistten ziyade olgun bir solist görünümündeydi. Benyamin'in annesi Fatmanil Sönmez konser sonrası Rustem'i yaşlı gözlerle kucaklarken “Nasıl da Benyamingibi çalıyor değil mi?” diyordu.
Rustem genellikle kaynaklarda Rus olarak görünse de meraklısı için bilgi vereyim. Halen Rusya Federasyonu'na bağlı Başkırtistan Cumhuriyeti'nin başşehri Ufa'da doğmuş. Dedesinin esasen Kazan Tatarı olduğunu söyledi. 4 yaşındayken Ufa'da başladığı müzik eğitimine daha sonra Moskova'da önemli bir müzik okulu olan Gnesin Müzik Akademisinde Vladimir Tonkha'yla devam etmiş. 2008'de Prof. Ivan Monighetti'yle çalışmak üzere Basel Üniversitesi Müzik Okulu'na girmiş. Halen Prof. Conradin Brotbek yönetiminde Stuttgart Müzik ve Sahne Sanatları Üniversitesi'nde ileri düzey çalışmalarını yürütüyor. 2009'da Moskova'da 1. Kozolupov Çello Yarışması'nda ikincilik ,2014'de Moskova'daki 2. Ulusal Rusya Ulusal Müzik Yarışması'nda, Yeni Zelanda'da Gisborne Müzik Yarışması'nda ve ayrıca Çekya'da Hradec nad Moravicí Sarayında düzenlenen 52. Uluslararası Beethoven Festivali ve Yarışması'nda dereceler elde etmiş. 2009-2010 sezonunda Basel Senfoni Orkestrası'da çalışan Rustem, halen Güneybatı Alman Radyo Senfoni Orkestrası ile çalışıyor.
Şostakoviç konçertoyu ilk kez 14 yaşında çaldığını, ama besteci hakkında okudukça daha iyi anladığını, Fethiye öncesi iki ay boyunca Şostakoviç'le ilgili okumalar yaptığını anlattı. Belli, çünkü eseri çok iyi içselleştirmişti.
Devlet orkestralarımızın, mâlum nedenlerle kaşesi düşük yabancı solist ve şef bakındığı bir dönemde, Rustem Khamidullin biçilmiş kaftan, benden önermesi...
7. Benyamin Sönmez Fethiye Klasik Müzik Festivali'nin kapanış konserinde, ilk eser olarak bir başka Rus besteci Çaykovski'nin Yaylı Çalgılar İçin Serenad'ı çalındı. Şef Münif Akalın'ın tüm çabasına karşın çok genç üyelerden oluşan yaylı gruplarının kendi içlerinde ve birbirleriyle uyumları istenen biçimde olamadı. Buna bir de ses yükseltme materyalinin daha çok pop işler için seçilmiş olduğunu ve volümün çok yüksek verildiğini eklediğimizde, durum daha iyi anlaşılabilir.
Bu festival ve artık üç yılda bir düzenenen viyolonsel yarışmasının daha güçlü desteklere gereksinimi olduğunu belirterek, 8. Festival için düzenleme ekibinin şimdiden çalışmaya başlaması gerektiğini vurgulayalım.
ŞEFİK KAHRAMANKAPTAN
25 Eylül 2018