Ankara Devlet Opera ve Balesi, Kuğu Gölü 'nü 1 ve 2 Nisan 2022 tarihlerinde Congressium'da sergilemişti. Aynı bale, 29 Nisan 2022 tarihinde Opera Binası'nda sahnelendiği zaman Dünya Dans Günü de kutlanmış oldu (Dünya Dans Günü'nün 40. Yılı).
İki perdelik bale başlamadan önce, kısa kısa kesitlerden oluşan (ki bunların içinde saniyelik görüntüler halinde Dame Ninette de Valois, maskeli olarak dansçıları çalıştıran Meriç Sümen, bale sanatçılarının stüdyo çalışmaları, sahne provaları, sergilenmiş balelerden çok kısa kesitler, bale papuçları, sahne arkasındaki çalışmalar gibi) bale yaşamı izleyicilerin gözlerinin önünde film şeridi gibi geçiverdi. 29 Nisan'ın anlamını dile getiren kısa bir sunumdan (ki sunumda Türk Balesi'nin kurucusu Dame Ninette de Valois'ya da değinildi) sonra bale izleyiclerle buluştu.
Kuğu Gölü, 4 perdelik bir baledir. Türkiye'de ve Ankara'da 1965- 1966 Sezonunda (29 Ekim 1965) ilk oynandığı zaman da 4 perdelik olarak sahnelenmişti. O sahnelenişten sonra defalarca tekrarlanan balenin, Türk Bale Tarihinde de bir tarihçesi var. Değişik koreograflar dünyada da bu klasik baleyi çeşitli yorumlarla ele almakta.
Volkan Ersoy ve Armağan Davran da Kuğu Gölü'nü 2 Perdelik (110 dakika) bir bale olarak görüntüye getirmişler. Balenin bu şekilde ilk sahnelenişi Antalya Devlet Opera ve Balesi tarafından 4 Mart 2017 de gerçekleşmiş ( Ankara'daki ilk oynanış tarihi ise 9 Kasım 2019) (Çıkıgil 21).
29 Nisan 2022 temsilinde hem sanatçıların hem de izleyicilerin sağlığı açısından önlemler devam etmekteydi. İzleyicilerin çoğu maskeliydi. Orkestra çukuru kullanılmamıştı. Bu temsilin Dünya Dans Günü'ne raslaması belki de dansçılara yeni bir enerji kaynağı oluşturmuştu. Bütün dansçılar hem eseri hem de bu anlamlı günü dans diliyle görüntüye getirdiler.
2 Nisan 2022, Congressium'daki Kuğu Gölü temsilini, Şefik Kahramankaptan ayrıntılarıyla yazmıştı. Hatta, orkestrayı da değerlendirmişti (Kahramankaptan 1)
(https://www.sanattanyansimalar.com/yazarlar/sefik-kahramankaptan/kugu-golunun-yeni-yildizi-sultan-mentese/2752/)
29 Nisan 2022 temsilinde, Odette/Odile rollerini 2 Nisan' daki gibi Sultan Menteşe yüklenmişti. Sultan Menteşe'nin sağlam tekniği hemen dikkati çekiyor. Odile yorumunda, Sultan Menteşe gerçekten çok başarılıydı. Genel olarak balerinler bu rolü biraz sert yorumlarlar. Sultan Menteşe bu Odile'e yumuşaklık getirmişti ki Odette'e benzemesi bakımından tutarlı bir yorumdu. Bu canlı, sempatik, pırıl pırıl yüzüyle saf bir hınzırlık sergileyen Odile elbette Prens Siegfried'i etkiliyor. Prens'in aşık olduğu Odette, sert, hırçın, içinden pazarlıklı, baştan çıkarıcı olmadığı gibi saftır, yumuşaktır. Aşık olmak üzeredir ama tedirgindir. Güven duygusu tam değildir. Kaygılıdır. Kırılgandır. Von Rothbart'ın sinsi planlarını gerçekleştirebilmesi için Odile'in de bu Odette'i canladırarak Prens'in aklını çelmesi gerekir.
Prens Siegfried'i canlandıran İlhan Durgut ise rolünü iyice benimsemiş, kendinden emin, tutarlı bir dansçılık sergiledi.
Soytarı rolünde Aralcan Kocabey başarılı bir şekilde dans ederken, dönme ve zıplamalı hareketlerde hiç tükenmeyen enerjisini etkileyici bir şekilde görüntüye getirdi ("Beyaz Sahneler" dışındaki sahnelerde Soytarı devamlı dans etmekte ve hareket halinde).
"Pas de quatre" da (aslında bu bir "Pas de Trois" dır ama bu sahnelenişte 4 dansçıya da dans etme olanağı sağlanmış) Lara Veli - Deniz Derelioğlu - Kutay Yaşar - Ege Sarıoğlu dörtlüsü sağlam ve etkileyici bir dansçılık sergilediler. Deniz Derelioğlu, 2 Büyük Kuğu'dan birini de canlandırıyordu. Lara Veli ise bu temsilde hem 4 Küçük Kuğu'dan birini, hem de İtalyan prensesi rollerini başarıyla sergiliyor. Böylelikle, Lara Veli birbirinden değişik rollerde ve koreografik düzenlemelerde etkileyici bir dansçılık ve oyunculuk görüntüye getiriyor.
Prens'in, Presenses'ini seçmesi gereken Balo Sahnesi'nde gelin adaylarının babaları tarafından tanıtılmaları ve temsil ettikleri ülkelerin (İtalya - Polonya - Macaristan - İspanya) danslarını sunmaları daha anlamlı ve etkileyici olmuş. Prens bu adayların yüzünde Odette'i arayıp bulamadığı için adayları asilce ve kibarca reddeder.
2 Büyük Kuğu'dan birini de canlandıran Serapsu Gürman ayrıca Macar Prensesi'ni de ince çizgisi ve başarılı dansçılığıyla görüntüye getirdi. 9 Kasım 2019 Kuğu Gölü temsilinin Program Kitapçığı'nda ve 29 Nisan temsili dansçılar listesinde de Odette/Odile rolünü diğer dansçılarla paylaşacağı anlaşılıyor.
Kuğu Gölü Balesi'nde dansçı kadrosu kalabalıktır. 29 Nisan temsilinde bütün dansçılar hiçbir aksama göstermeden başarılı bir temsil sergiledikleri gibi Dünya Dans Gününü de kutlamış oldular.
Bu anlamlı gün değişik dans etkinlikleriye kutlanırken, Ankara Devlet Opera ve Balesi sanatçılarından Oğuz Özlem (ki Özlem Ailesi'nin diğer fertleri de dansçıdır) bu gün için değerlendirmelerde bulunmuş, görüşlerini belirtmiş (Özlem Cumhuriyet, 29 Nisan 2022, Hürriyet, 29 Nisan 2022).
29 Nisan 2022 Dünya Dans Günü'nde Ankara Devlet Opera ve Balesi de izleyicilere başarılı bir Kuğu Gölü temsili sunmuş oluyor.
Necla Çıkıgil
1 Mayıs 2022, Ankara
KAYNAKLAR
Çıkıgil, Necla, "Kuğu Gölü Balesi Üzerine",
Kuğu Gölü Program Kitapçığı, Ankara Devlet Opera ve Balesi Yayınları,
2019-2020 Sezonu, Sayı:2, 18- 25.
Kahramankaptan, Şefik, "Kuğu Gölü'nün Yeni Yıldızı: Sultan Menteşe", Sanattan Yansımalar, 3 Nisan 2022,
Özlem, Oğuz,
"29 Nisan Dünya Dans Günü", Cumhuriyet, 29 Nisan 2022,
"29 Nisan Dünya Dans Günü: 'Sevdiklerinizi Dansa Kaldırın'", Hürriyet, 29 Nisan 2022,
https://www.hurriyet.com.tr/gundem/29-nisan-dunya-dans-gunu-sevdiklerinizi-dansa-kaldirin-42053218