''Sessiz Bir Şiirdir Resim''
70'li yılların başında Ankara Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde açtığım ilk kişisel sergim daha önceden adlarını, resimlerini bildiğim pek çok sanatçımızı ve sanat insanımızı daha yakından, daha iyi tanımama zemin hazırladı. Hatta daha çok tanımam için beni koşullandırdı diyebilirim. Taşrada, Arifiye Öğretmen Okulu'nda öğretmen bir gence destek için sergimin açılışına gelenler, çok ürkek, çekingen genç bir resim tutkunu olarak beni yüreklendirenler, ayrı ayrı unutmadığım insanlar olmuştur bunca yıl. Galeri Müdürü Osman Zeki Oral; resimlerimin asılması dahil sergimin her aşamasında destekleri ve önerileriyle yanımdan ayrılmayan Turan Erol, Nevzat Akoral, Adnan Turani hocalarım, ince eleştirileri ve yönlendirmeleriyle Şefik Bursalı, Eşref Üren, Nüzhet İslimyeli büyüklerimiz.
Yine bu sergi nedeniyle tanıdığımız Arif Kaptan, Cemal Bingöl, Bahattin Akay, Mehmet Yücetürk, Ömer Hatipoğlu, Hikmet Duruer, Lütfü Günay, Orhan Çetinkaya, Leman Tantuğ, Naciye İzbul.
**
Aradan birkaç yıl geçti. Zorunlu atama ile Çankırı Ortaokulu öğretmenliğine gönderildik eşimle. Milli Eğitim'de, Valilik nezdinde sürgün gelmiş, siyasi nedenlerle sicili bozuk, kuşku ile bakılan iki öğretmen olarak Öğretmen Okulları'ndaki aktifliğimizle burada kısa sürede ''Çocukların gözü ile Çankırı'' adlı bir sergi ve yarışma düzenledik. Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdür Yardımcısı görevi ile Bahattin Akay geldi etkinliğimize. Benim sergiden, Arifiye'deki başarılarımızdan söz etti, hemen oradaki valilik ve Milli Eğitim Müdürlüğü yetkililerine. Bizi sürgün eden bir iktidarın yetkili bir bürokratının övgüleri çok olumlu etki yarattı özellikle Valilik karşısında. Bunun etkisi ve Bahattin Akay Beyin ilgileri ile bu kez sergi Ankara Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde açıldı. Ankara'da çok ilgi gören bir ''Ortaokul öğrencilerinin gözü ile Çankırı resimleri'' sergisi.
Bu sergi sırasında birkaç kez geldi galeriye Bahattin Bey. Osman Zeki Oral Beyin odasındaki sohbetlerde sessiz, sakin, çok konuşmayan, laf ebeliği yapmayan, alabildiğine kibar bir eğitimci-ressam, tevazu denen insani tavrın nadir temsilcilerinden biri olarak yer etti anılarımızda ve duygu dünyamızda.
Sonra Ankara'da Gazi Eğitim'de öğretmenlik yıllarımız başladı, daha çok sergi etkinlikleri, çocuk resimleri yarışmaları, sergi açılışlarında birlikte olma fırsatı. Her karşılaşmamızda belli belirsiz bir ses tonu ile ''Hasan Beyciğim'' diye başlardı söze. Hepimizin yetiştiği Gazi Eğitim gibi bir kurumda öğretmen olmayı çok önemseyen, bu nedenle de sevgi ve saygı ile davranan çok duyarlı bir insan modeli.
(Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi Koleksiyonu'nda)
(Ankara Devlet Resim ve Heykel Müzesi Koleksiyonu'nda)
Resimleri de kimliğinin yansıması. Kendisi gibi belli ilkeleri içinde duyarlığı ön plana alan, abartıdan, gösterişten, teknik oyunlardan, çok bilmişlikten uzak, içten bir doğa betimlemesidir: Anadolu doğası, kırsal kesim yaşamı kareleri. Modleden çok, iki boyutluluğu ve grafiksel düzlemlerle, pastel renklerle ifadeyi önemseyen resim anlayışı. Kişisel tavrı gibi, ses tonu, hitap şekli, sevecen bakışı gibi.
Bizim Köy / B. Akay Çiçekler / B. Akay
Bu tevazu, bu çekingen, kendini ağıra satmayan kişisel ve sanatsal tavırlar sanat alanında, sanat camiasında ne derecede geçerli, ne derecede kayda ve saygıya değer soruları tam Bahattin Akay için sorulacak şeyler. Unutkanlığı, bellek siliciliği çok yüksek olan böyle bir toplumda ''acaba'' soruları ister istemez akla gelmektedir. ''Bahattin Akay'' ismini sanat eğitimi kurumlarımızda kaç eğitimci gündeme getirmekte; kaç öğrenci böyle bir isimden, böyle bir sanat insanının varlığından, resimlerinden haberdar? Bu bir yana sanat camiası böyle bir sanatçının, eserlerinden, yaşam öyküsünden, sanat eğitimine, sanat hayatımıza katkısından söz ederek anma, yad etme fırsatı yaratabildi mi?
Belki ''siz ne yaptınız'' denebilir. Benim bütün öğrencilerime anlattığım sanat insanlarından biridir, Bahattin Akay. Resim ve Heykel Müzesi'nde yaptığımız açıklamalı grup gezilerinde özellikle üzerine durduğum, resimlerini incelediğim insanlardan.
Yakın tarihte kaybettiğimiz bu değerli ressamımız için daha fazlası mutlaka yapılmalıdır. Resimleriyle bir sergi düzenlenmeli, gömütü ziyaret edilmeli, unutkanlık denen hastalığa karşı unutturmama direnci gösterilmelidir.
Kimdir bu değerli sanat insanı, sanat eğitimcisi:
Bahattin Akay Erzurum'da 1925'te doğdu. Bir Cumhuriyet kurumu olan Gazi Eğitim Enstitüsü Resim-İş Bölümü'nde eğitim gördü ve 1953'te eğitimcilik yaşamı başladı. Üreten eğitimci kimliği ile ilk kişisel sergisini 1955'te açtı.
Ankara Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi'nde, Gazi Eğitim Enstitüsü'nde eğitimci ve Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'nde Başyardımcı olarak görev yaptı.
1975'te ''Resim Sanatı'' kitabını yayınladı.
Yazan, çizen, eğiten sanat insanı tipi benim çok değer verdiğim bir sorumluluk örneğidir. Düşünce üretmek ve bunu yazıyla, makale ile, kitapla toplumsal kültüre dahil etmek. Bu çaba dört-duvar arası eğitimcilik yerine tüm eğitim insanlarına örnek olmalıdır.
Başta uzun yıllar görev yaptığı Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü ve BRHD olmak üzere galerilerimizin ve sanat insanlarımızın ilgisine sunuyorum.
Vefa duygusu bir gün herkese varlığını ve yokluğunu mutlaka hissettirecektir.
HASAN PEKMEZCİ
21 Temmuz 2021, Anamur
