Bir Rekora Doğru: 16. Ulusal Genç Solist Yarışması

Tanınmış sosyal psikolog Geert Hofstede, Kültür Boyutları Teorisi’nde toplumları beş ölçütle tanımlamıştır: Bunlardan biri olan “Uzun Döneme Uyum” ölçütü, bir toplumda “uzun dönem için tanımlanan süreyi ve anlamını” ifade etmektedir. Uzak Doğu ülkelerinde ve İngiltere’de uzun dönem denilince yüzyıl ve yüklendiği anlam sonsuzluk iken, Orta Doğu ülkelerinde “uzun dönemin süresi” yaklaşık bir yıl olup anlamı hayatta kalmaktan ibarettir. Hofstede’ye göre bu yıl 16.’sı düzenlenen Ulusal Genç Solist Yarışması bir rekora doğru gidiyor denilebilir (2-10).

Gerçekten de ilki 2008 yılında düzenlenmiş olan ve pandemi nedeniyle bir yıl ara verilen yarışma yine tüm enerjisi ve heyecanıyla dimdik ayakta yoluna devam ediyor. İzmir’de yapılan yarışmanın mimarı, deyim yerindeyse manevi annesi, tükenmez enerji ve dayanıklılık kaynağı Aytül Büyüksaraç.

Büyüksaraç, yarışmanın “Ülkemizin ve ülkemize ait değerlerin yeterince ve etkin olarak gün yüzüne çıkarılmadığı düşüncesinden hareketle, "ne yapılmalı - ne yapılabilir" sorusuna bir mini yanıt vermek adına” düzenlendiğini ifade ediyor. Amacı “Ülkemizin zor koşullarda yetiştirdiği değerli genç sanatçıların, ülkemiz ve kentimiz sanatseverlerine tanıtılmasına yardımcı olmak ve onlara olanaklar sağlayarak özendirmek, daha da ileri düzeye ulaşmaları için katkı koymak” olarak belirtiyor. Büyüksaraç’ın da altını çizdiği gibi yarışmanın düzenlenmeye başladığı yıllardan bugüne, çeşitli türde katkıda bulunan kişi ve kurum sayısındaki sahiplenici artış yarışmaya olan güvenin sonucudur. Bir yarışmayı kurumsallaştırmak onu özel kurumların yanı sıra müzik eğitimi veren kurumların, sanat kurumlarının ve sanatseverlerin destekleyici çabaları ile mümkün olabilir.

YARIŞMA JÜRİSİ:

Onursal Başkan: Tan Sağtürk (Onursal Jüri Başkanı, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü ve Genel Sanat Yönetmeni)

Başkan: Aytül Büyüksaraç (Jüri Başkanı, İzmir Devlet Opera ve Balesi Solist Sanatçısı, Dokuz Eylül Üniversitesi Devlet Konservatuvarı ve Yaşar Üniversitesi Müzik Bölümü Öğretim Görevlisi)

Üyeler: Brian Dickie (Neue Stimmen şarkı yarışması ön elemeler Başkanı, Glyndebourne, Kanada ve Chicago Operaları eski Genel Müdürü, Garsington Opera Yaz Festivali Sanat Danışma Kurulu üyesi), Beata Klatka (Polonya Ulusal Operası Teatr Wielki’ de Opera Akademisi Genç Sanatçılar Programı Başkanı, Uluslararası Stanisław Moniuszko Vokal Yarışması Direktörü), Ayşe Sezerman (İstanbul Devlet Opera ve Balesi Solist Sanatçısı ve Şan Pedagogu ve Semiha Berksoy Opera Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi), Aydın Uştuk (İzmir Devlet Opera ve Balesi Solist Sanatçısı), Emel Akçay Özer (İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi Müdürü, Keman Sanatçısı), Doç. Ferda Konya D’Ovidio (Dokuz Eylül Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Öğretim Üyesi, Opera Sanatçısı).

YARIŞMA PROGRAMI

Önceki yıllarda olduğu gibi yine “Üniversite” (18-28 yaş ve diğer koşullar) ve “Genç Profesyonel” (21-33 yaş ve diğer koşullar) olmak üzere iki kategoride yapılan yarışma, bu yıl dokuz gün sürdü (https://gencsolist.com/anasayfa.html). 31 Ocak 2024’te adayların provaları ile başlayan süreç 2-4 Şubat’ta ön elemeleri takiben 5 Şubat’ta yarı finaller ve 7-8 Şubat’ta yarışmacıların ikişer arya sundukları finaller ile sonuçlandı. 8 Şubat’ta Ödül Töreni Gala’sı ile ödüller sahiplerini buldu. Yarışmaya Ankara, Antalya, İskenderun, İstanbul, İzmir, Zonguldak ve Kıbrıs’tan adaylar katıldılar. Her yıl olduğu gibi 7 Şubat’ta elenenler için “geri bildirim oturumu” yapıldı, ki bu birebir jüri üyelerinin yorum ve önerilerini içerdiği için yarışmanın en değerli bölümüydü. En gurur verici bölüm ise önceki yıl Üniversite kategorisi birincisi bas Metehan Köklü’nün galada iki arya söylemesiydi. Zaten önceki yıllarda ödül kazanan sanatçıların devam edegelen başarıları ayrı bir yazı konusu olabilecek kadar geniş içerikte.

Provalar ve yarışmalar sırasında yarışmacılara Özlem Ebesek (Dokuz Eylül Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, Sanatçı Öğretim Görevlisi), Esra Poyrazoğlu Alpan (Ankara Devlet Opera ve Balesi korepetitörü) ve Metin Kiper (eşlikçi ve konser piyanisti) piyano korepetisyonları ile destek oldular.

YARIŞMA SONUÇLARI

Üniversite kategorisi: Bu kategoriye katılan 69 adaydan altısı finalde yarıştı. Bu kategoride Jenisya Yaeş (soprano, 22 yaş) birinci olurken, Enes Aksu (kontrtenor 22 yaş) ile Melisa Sanlısoy (soprano, 23 yaş) ikinciliği paylaştılar ve Baran Doğuş Daloğlu (bas, 28 yaş) üçüncülüğü haketti. Necdet Aydın Sahne Yorumu özel ödülü sahipleri Zübeyda Azra Orçan (soprano, 20 yaş) ile Utku Güzelgül (tenor, 24 yaş) oldular. Enes Aksu ayrıca jüri üyesi Beata Klatka tarafından bilgi görgü artırmak üzere Polonya’ya davet edildi.

Genç Profesyonel Kategorisi: Bu kategoride yarışmaya katılan 27 adaydan yedisi finale yükseldi. Görkem İbrahim Özcan (bariton, 24 yaş), hem birinciliğe hem de Necdet Aydın Sahne Yorumu özel ödülüne layık bulunurken, Pelin Türkçelik (soprano, 25 yaş) ikinciliğe ve Brian Dickie Özel Ödülününe, Anıl Güntekin (basbariton, 33 yaş) üçüncülüğe, Eda Umay Akan (soprano, 27 yaş) Jeanette Thompson özel ödülüne, Ayben Bağcı (soprano, 25 yaş) Brian Dickie Özel ödülüne layık görüldü.

Tüm genç sanatçılara geçmek istedikleri her kapının ve çıkmak istedikleri her sahnenin yolunun onlara açılmasını dilerim. Onlar bu yarışmaya katılmakla başarıya giden yolun yetenek kadar opera tutkusu ve çalışma azmi gerektirdiğinin de bilincinde olduklarını kanıtladılar.

Öte yandan belirtmeliyim ki, 7-8 Şubat’ta izlediğim final konserleri yarışmaya ek, apayrı bir organizasyon gerektiren başlı başına harika etkinliklerdi. Alsancak Rotary Kulübü dönem başkanı Seda Akman’ın açılış konuşmasını yaptığı Gala final konserinde jüriyi tanıtıcı bilgiler ve anılarla bezeli harika videolar başlı başına bir emek. Başta Aytül Büyüksaraç ve Alsancak Rotary kulübü Kültür - Sanat komitesi üyeleri olmak üzere, uzun soluklu ve türlü türlü zorluklar barındıran bu yarışmayı düzenleyenleri ve emeği geçenleri tebrik eder, sanatseverler adına onlara teşekkür ederim.

DÜZENLEYEN VE KATKIDA BULUNAN KURUMLAR: Düzenleyen Kurumlar: Alsancak Rotary Kulübü, İzmir Devlet Opera ve Balesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Konservatuvarı, İzmir Büyükşehir Belediyesi. Katkıda Bulunan Kurum: Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi. Sponsorlar: ARKAS, Swissôtel Büyük Efes İzmir, Heraeus, Bademler Köyü Koleji, AKS Yapı, Borovalı Otomativ, ESBAŞ, İzmirart Design & Event.

ÖDÜLLER: Genç Profesyonel Kategorisi: I. 30.000 TL; Genç Profesyonel II. 20.000 TL; Genç Profesyonel III. 10.000 TL. Üniversite Kategorisi: I. 10.000 TL; Üniversite Kategorisi II. 9.000 TL; Üniversite Kategorisi III. 8.000 TL. Özel Ödüller: Necdet Aydın Sahne Yorumu Genç Profesyonel Kategorisi: 10.000 TL), Üniversite Kategorisi: 10.000 TL. Jeanette Thompson Özel Ödülü: 7.000 TL. Brian Dickie Özel Ödülü: 7.000 TL.

Not: İzmir Devlet Opera ve Balesi’nin kurucu müdürü, sahne hocası, rejisör Necdet Aydın adına iki kategoride ‘Sahne Yorumu Özel Ödülü’ koyma imkânı tanındığı için Necdet Aydın ailesi olarak yarışma organizasyonuna minnettarlığımızı ifade etmek isteriz. Umarız Necdet Aydın’ın tüm sanat yaşamı boyunca “opera sanatında sahne yorumunun ne denli önemli olduğunu anlatma amacı” genç sanatçılar nezdinde anlam bulur. Diğer yandan da başka sanatçı ailelerine benzer ödüllerle sanatçı olan yakınlarının adını yaşatmak açısından ilham verir, teşvik edici olur.

PINAR AYDIN O’DWYER

11 Şubat 2024, İzmir

Kaynaklar